1. XIX asrgacha sotsiologiya qaysi fanning tarkibiy qismi bo’lib keldi?

1. XIX asrgacha sotsiologiya qaysi fanning tarkibiy qismi bo’lib keldi?

A) falsafaning

B) tarixning

C) iqtisodiyotning

D) huquqshunoslikning

2. XIX asrning 30-yillarida “sotsiologiya” atamasini fanga kiritgan faylasuf Ogyust Kont qayerlik edi?

A) fransuz

B) ingliz

C) nemis

D) italyan

3. XIX asrda sotsiologiyani qanday yo’nalish sifatida tushunilgan?

A) sotsial gigiena

B) sotsial metrika

C) sotsial me’yor

D) sotsial reallik

4. Sotsiologiya nimani o’rganishda amaliy usullarga tayanadi?

A) voqelikni

B) virtuallikni

C) mavhumlikni

D) tizimni

5. Kim o’zining nashr qilgan “Sotsiologiya” darsligida “Sotsiologiya - jamiyat to’g’risidagi fan” ekanligini ta’kidlaydi?

A) Smelzer

B) Dyurkgeym

C) Zimmel

D) Veber

6. Kimning fikricha, sotsiologiya jamiyatning bir butun organizm ekanligi va ijtimoiy munosabatlarning bir butunligini o’rganadi?

A) Yadov

B) Osipov

C) Kont

D) Dyurkgeym

7. Sotsiologiyaning qaysi jihati uning nimani o’rganishi kerak, degan savolga javob beradi?

A) obyekti

B) predmeti

C) subyekti

D) asosi

8. Sotsiologiya ijtimoiy hayot jarayonlarini nechta bosqichda o’rganadi?

A) 3

B) 2

C) 5

D) 4

9. Sotsiologlar jamiyatni qanday yo’nalishdagi darajalarda o’rganadilar?

A) makro va mikrodarajada

B) nazariy va empirik darajalarda

C) oddiy va murakkab darajalarda

D) ijtimoiy va iqtisodiy darajalarda

10. Qaysi sotsiologiya yo’nalishi ijtimoiy faoliyatning alohida sohalarini ko’p omilli tizim sifatida tadqiq etadi?

A) maxsus

B) umumiy

C) oraliq

D) yakuniy

11. Sotsiologiyada qaysi usulni qo’llash tadqiqot doirasini kengaytiradi, boshqa mamlakat va xalqlar tajribasidan foydalanishga imkon beradi?

A) qiyosiy

B) abstrakt

C) gipoteza

D) eksperiment

12. Hujjatlarni qanday tahlil qilish kontent tahlil bo’lib nomlanadi?

A) miqdoriy

B) sifatiy

C) tanlanma

D) tashqi

13. Qanday so’rov o’tkazish aniq ma’lumotni olishga imkon beradi?

A) yoppasiga o’tkazish

B) tanlanma qilib o’tkazish

C) bir qismini olish

D) boshqa ma’lumotlarni qo’shish

14. Kim italyan emmigrantlari hayotini o’rganish uchun uch yil ular bilan yashagan?

A) U.Uayt

B) G.Vamberi

C) G.Zimmel

D) P.Sorokin

15. Sotsiologiya qaysi fan uchun jamiyatda mavjud bo’lgan guruhlar o’rtasidagi munosabatlarga doir ko’plab ma’lumotlarni to’playdi?

A) siyosatshunoslik

B) psixologiya

C) iqtisodiyot

D) falsafa

16. «Sotsiologiya» atamasini fanda birinchi bo’lib qachon qo’llanilgan?

A) 1839-yilda

B) 1845-yilda

C) 1882-yilda

D) 1904-yilda

17. 1892-yilda Qaysi davlatga tegishli universitetda jahonda birinchi sotsiologiya kafedrasi va fakulteti ish boshladi?

A) AQShda

B) Germaniyada

C) Fransiyada

D) Angliyada

18. Sotsiologiyaning mustaqil fan sifatida shakllanishini qaysi shart-sharoitlardan biri bilan bog’liq bo’lgan?

A) narsa va hodisalarni ular rivojlanishida ularni belgilovchi konkret tarixiy shart-sharoit bilan aloqadorligida bilish g’oyasi bilan

B) aralash iqtisodiyotning rivojlanishi bilan

C) fan va ilmiy progress an’anaviy kontseptsiyasining ishlab chiqilishi bilan

D) o’z noratsionalligiga ega bo’lgan tabiiy-ijtimoiy tartib g’oyasi bilan

19. «Avesto» eramizdan oldingi nechanchi asrda yaratilgan?

A) VII

B) VI

C) VIII

D) V

20. Kimning asarlarida dinshunoslik, jamiyat, jamoa, ijtimoiy jarayonlar va xususan, shaxs haqidagi ta’limot sifatida yondashilgan, ularni Movarounnahr xalqlari hayoti tarzi mentalitetiga muvofiq keluvchi, ularni g’oyaviy, e’tiqodiy yakdillikka undovchi yaxlit ilmiy sotsiologik kontseptsiya sifatida baholanib, har tomonlama o’rganilgan?

A) Abu Mansur al-Moturidiy

B) Abu Nasr Forobiy

C) Abu Rayhon Beruniy

D) Abu Ali Ibn Sino

21. Interaktsiyaning intensivligi o’zaro ta’sirga kirishgan kishilarning faolligi va ruhiy tajribasining qaysi jihatini bildiradi?

A) nisbatini

B) qobiliyatini

C) majmuasini

D) o’zgarmasligini

22. Agar tomonlarning munosabati, faoliyati muayyan huquq, majburiyat va funktsiya strukturasini vujudga keltirsa va ma’lum bir qadriyatlar tizimiga tayansa, qanday interaktsiya bo’lib hisoblanadi?

A) tashkil etilgan interaktsiya

B) tashkil etilmagan interaktsiya

C) ta’sir qilmaydigan interaktsiya

D) tashqi interaktsiya

23. Kishilar davrasida kishi energiyasining oshishi qanday nomlanadi?

A) fatsilitatsiya

B) ingibitsiya

C) qutblashuv

D) antagonistika

24. Elementar jamoa guruhlarining qaysi turi biron-bir muammo bo’yicha turli fikrga ega bo’lgan kishilar guruhini anglatadi?

A) jamoatchilik

B) omma

C) ekspressiv olomon

D) harakatdagi olomon

25. Qanday fikr jamoa mahsuli bo’lib, uni o’zini ifodalaydi?

A) jamoatchilik

B) manfaatdor

C) tashviqotli

D) tartibli

26. Kim sotsiologiya ijtimoiy xulq-atvor to’g’risidagi fan, deb atagan?

A) Veber

B) Zimmel

C) Dyurkgeym

D) Sorokin

27. Sotsiologiyada qaysi usul tadqiqot obyektini oldindan tahlil qilish natijasida shakllanadi?

A) gipoteza

B) kuzatish

C) eksperiment

D) so’rov

28. Qaysi fanning qonun va kategoriyalari bevosita umumsotsiologik nazariya va konsepsiyalarni o’z ichiga oladi hamda sotsiologik nazariyalar uchun nazariy va metodologik asos bo’ladi?

A) falsafaning

B) iqtisodiyotning

C) tarixning

D) psixologiyaning

29. XX asrning 20-yillaridan jahon sotsiologiyasining markazi G’arbiy Yevropadan qayerga ko’chdi?

A) AQShga

B) Fransiyaga

C) Avstraliyaga

D) Germaniyaga

30. «Fozil odamlar shahri» asarini kim yozgan?

A) Forobiy

B) Beruniy

C) Moturidiy

D) Ibn Sino

31. Yusuf Xos Xojib jamiyatning tom ma’nodagi kamoloti faqat nima orqali amalga oshadi, deb hisoblaydi?

A) ta’lim

B) harakat

C) boylik

D) qoida

32. Kont fikricha, sotsiologiya jamiyatda turgun bo’lgan tuzilmalar nima bo’lib hisoblanadi?

A) ijtimoiy statistika

B) ijtimoiy dinamika

C) iqtisodiy dinamika

D) iqtisodiy statistika

33. Kont tomonidan tabiatni bilish tarixining ilk bosqichi qanday nomlanadi?

A) teologik-harbiy hukmronlik

B) metafizik-feodal hukmronlik

C) pozitiv-sanoat sivilizatsiyasi

D) postmodernizm tsivilizatsiyasi

34. Qaysi usullar XX asrga kelib qo’llanila boshlangan?

A) kuzatuv va eksperiment

B) kuzatuv va qiyoslash

C) tarixiy va genetik

D) abstraksiya va induksiya

35. Gerbert Spenser tomonidan yozilgan “Etikaning yaratilishi” nomli asar qaysi yillarda yozilgan?

A) 1870-1873

B) 1876-1896

C) 1862-1865

D) 1850-1856

36. Sotsiologiyada oddiy narsa va kuchlarning oddiy ko’payish yoki kamayishga olib keluvchi, hakikiy raqamli, sakrash va tanaffuslar ketma-ketligidan mahrum bo’lgan jarayon qanday nomlanadi?

A) evolyutsiya

B) revolyutsiya

C) antagonizm

D) anarxiya

37. Spenser XIX asr sotsiologlari ichida birinchi bo’lib qaysi atamalarini fanga kiritdi?

A) ijtimoiy tizim, ijtimoiy institut, ijtimoiy nazorat

B) ijtimoiy axloq, ijtimoiy tengsizlik, ijtimoiy aloqalar

C) ijtimoiy tarakkiyot, ijtimoiy birlik, ijtimoiy masofa

D) ijtimoiy tashkilot, ijtimoiy mehnat, ijtimoiy qoida

38. Dyurkgeym nimani aholi zichligi, aloqa yo’llarini rivojlantirish va kollektiv ong kabi omillarga bog’lab izohlaydi?

A) ijtimoiy taraqqiyotni

B) mehnat taqsimotini

C) dunyoqarashlarni

D) umumiy g’oyani

39. Spenser asoslagan biologik tushunchalarga qarshi chiqqan g’arb sotsiologi kim edi?

A) Lyudvig Gumplovich

B) Vilfredo Pareto

C) Emil Dyurkgeym

D) Gerbert Spenser

40. AQSh sotsiologi Charlz Xorton Kuli jamiyatdagi ijtimoiy tengsizlikni tahlil qilib, nimani daromad olishdagi raqobat natijasida yuzaga keladi, deb ta’kidlaydi?

A) sinf

B) tabaqa

C) bo’shliq

D) turmush

41. Jorj Gerbert Mid ta’kidlashicha, nimani tafakkur va uning amaliyoti orqali vujudga keladi hamda o’zgaradi, deb ta’kidlaydi?

A) ong

B) tasavvur

C) sarguzasht

D) qaror

42. Sotsiometriya nima?

A) kichik guruhlarda shaxslararo munosabat tarkibini o’rganish

B) yirik guruhlarda shaxslarning boshqa munosabat tarkibini baholash

C) bir-biridan mustaqil predmetlardan tashkil topgan jamiyat tarkibi

D) individuallik bilan birga individning faolligini oshirish