1-вариант Сифатнинг ҳар бир маъносига синонимларни топинг

4-вариант

1. 
   Қуйидаги сўзлар билан расмий-идоравий услубга оид сўзларни яратинг. Феълли бирикмалар тузинг. Намуна: хайфсан – эълон қилиш. Даъво, виза, акт, шартнома, ариза, лойиҳа, қарор, санкция, ҳокимият, тадбиркор, фонд, ҳомий, акция, ишонч.
   

2. Матнни синчиклаб ўқиб чиқинг. Унда қатнашган сўэларнинг нарса маъноси билан матндаги вазифасининг мослигига эътибор беринг.
Кўп маънолилик (полисемик), синонимик, омонимик маънога эга бўлган сўзларнинг матндаги вазифасига диққат қилинг, ўринсиз ишлатилган сўзларни изоҳланг.


1-матн
Саломат хола ўпкасини қўлтиқлаб, ташқарига отилди. Ширин бежо ураётган юрагини босиб олиш учун очиқ деразадан ёруғликка боқди. Ойботган, чўққиси қирмизи тусга ғарқ бўлган. Қон ранг қуёш чўкаётир. Қизғиш, сарғиш, кўкиш, қорамтир ранглардан ташкил топган атлас тоғлар сари бир оқ булут унсиз сузиб боряпти. Гўё у адашиб қолганга ўхшайди. Ҳув жар лабидаги култепада бир кўк эшак ағанамоқда. Қўшни боғда, чинор шохига боғлаб қўйилган кўк оқ сувлиғини чайнаяпти. Тўрт туп қайрағоч тагидаги сўри бўм-бўш. Баъзан отаси бу ерда улфатлари билан чақчақлашади. Ҳозир куз. Ана, кўчани чангитиб пода қайтмоқда. Эртага бу манзараларни кўрмайди, балки умрбод кўрмас... Яна унинг кўзидан юм-юм ёш оқди. Шу эайлда анча турди, дарвозадан қўй-қўэилар маъраб кираётганда, онасига кўмаклашгани ҳовлига чиқди ва дарҳол ўчоққа қоэон осиб, ўт ёқди, кейин сигир соғиб, қатиқ уйитди, кейин шом тўшалганда отасини ийдирди... (Мамадали Маҳмудовдан)


2-матн
Кимдир уни кўчага итариб юборди. Ўша кўйи ҳамон саргардон юрибди. Ҳамон тентирайди. Маконини излаб санқийди. Ушанда тинчини ҳам йўҳотган экан, ҳамон иэлаб топа олмайди. Шу силтовда йўҳотганларини на бир идора, на чизган суратлари, на алам устида орттирган ошиқлари қайтара олди унга. Ҳеч ким ҳеч нима инъом эта алмади... Жаҳон тепада Фидоевнинг бошига қаради. Негадир кўзи тинди. Қулоқлари шанғиллай бошлади. Хаёлига энаси келди: мунис, меҳрибон, беозор. Сочлари Фидоевникига ўхшаш оқ оралаган. Кир қорга ўхшайди. Қулоқлари остида шу беозор кампирнинг аччиқ бир гапи жаранглайди: «Қиз туққунча тош туғсам бўлмасмиди?!» Жаҳоннинг юзи чатнаб, олов бўлиб ёна бошлади. Шу ердан чиқиб кетса бу азоблардан халос бўладигандек сассиз эшиккача борди. «Қайтар эшигннгни қаттиқ ёпма», дегувчи эди онаси. Бу гўшага яна қайтади, мажбур. У қайрилиб қаради. Қирмизи лабларн табассумга монанд йўсинда тнришди. Қайтди. Келиб Фидоевнинг қарилик нухси урган пўрсилдоқ юзидан ўпган бўлди, ўпа туриб кўзларини чирт юмди. (Гулноза Эрназаровадан)