II. Қуйидаги фикрларга қўшиласизми? 1. Битта зарурий эҳтиёжни қондиришга фақатгина иккинчи бошқасини қондириш орқалигина эришиш мумкин.
2. Баъзи иқтисодий ресурслар табиатда чекланмаган миқдорда мавжуд.
3. Талаб эгри чизиғи нарх ўзгарганда талаб ҳажми ҳам ўзгаришини кўрсатади.
4. Талабнинг ўзгариши талаб эгри чизиғи бўйлаб нарх ўзгаришига мос келувчи талаб миқдори ўзгаришини кўрсатади.
5. Агар ҳукумат нархлар ўсишининг юқори чегарасини ўрнатса, муайян товарга бўлган талаб ва таклиф ҳажми ҳар доим тенг бўлади.
6. Агар қандайдир товарнинг нархи барқарор бўлса, демак у талаб ва таклиф эгри чизиқлари кесишган нуқтада ўрнатилган.
7. Товар нархининг ўзгариши сотувчи даромадини ўзгартирмаса товарга бўлган талаб эластик ҳисобланади.
8. Эластиклик коэффиценти бирга тенг бўлганда, солиқ юки ишлаб чиқарувчи ва истеъмолчи ўртасида тенг тақсимланади.
9. Ишлаб чиқариш имкониятлари чизиғидан ташқарида ҳам ишлаб чиқаришни ташкил этиш мумкин.
10. Муқобил харажатлар назариясидан фойдаланиш иқтисодчиларга бозор мувозанитини яхшироқ англашга ёрдам беради
Савол-лар
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Тўғри жавоб
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
Т
Н
III. Масалаларни ечинг: 1. Статистик маълумотлардан маълум бўлишича, ҳар хафтада бозорда 1000 тонна маҳсулот 8000 сўмдан реализация қилинади. Бозор мувозанати шароитида товар нархи 1 фоизга пасайганда товарга бўлган талаб ҳажми 0,8 % га ошади ва таклиф ҳажми 0,5 %га камаяди. Агар товарга бўлган талаб ва таклиф чизиқли бўлса, нархга боғлиқ талаб ва таклиф функцияларини аниқланг.
2. Фaрaз қилaйлик дурадгор эшик вa дераза ромлари ясайди. Бир кундa oилa 6 тa эшик ёки 8 тa дераза роми ясаш мумкин. Дурадгор бир ҳафтадa 6 кун ишлaйди.Дурадгорнинг бир ҳафталик ишлaб чиқaриш имкoниятлaр фoрмулaсини вa ишлaб чиқaриш имкoниятлaр чизиғини чизинг.
1. Ҳамма иқтисодий тизимлар учун фундаментал муаммо бўлиб ҳисобланади, бу: А) Марказий режалаштириш;
Б) Натурал хўжалик;
В) Ички истеъмол;
Г) Ноёблик ва тақчиллик.
2. Ҳар қандай иқтисодий тизимларда “нимани”, “қандай қилиб” ва “ким учун” ишлаб чиқариш деган фундаментал саволлар микро ва макро даражада ҳал этилади. Қуйидаги саволлардан қайси бири микроиқтисодиёт даражада ҳал этилади: А) Тўлиқ бандлик даражасига эришиш;
Б) Нимани, қанча ва ким учун ишлаб чиқариш;
В) Инфляцияни пасайтириш;
Г) Иқтисодий ўсишни рағбатлантириш.
3. Муқобил танлов: А) Ресурсларни сарфлашнинг фақат битта варианти мавжудлигини кўрсатади;
Б) Ресурсларни сарфлашнинг бир нечта вариантлари мавжудлигини кўрсатади;
В) Ресурсларни сарфлашнинг бир нечта вариантлари ичидан энг оптимал битта вариантни танлашни англатади;
Г) Ҳамма товарлар бир хил наф келтиришини англатади.
4. Қайси ибора истеъмолчиларнинг бирор-бир товарни сотиб олиш учун имконияти ва хоҳиши борлигини англатади: А) Эҳтиёж;
Б) Талаб;
В) Зарурият;
5. Товарга бўлган талаб ва таклиф бир хил нисбатда кўпайса: А) Нарх кўтарилади;
Б) Товарнинг умумий ҳажми ошади;
В) Нарх ўзгармай қолади;
Г) Жамиятнинг фаровонлиги ошади.
6. Агар товар нархи талаб ва таклиф эгри чизиқларининг кесишиш нуқтасидан юқорида бўлса: А) Товар ортиқчалиги пайдо бўлади;
Б) Тақчиллик юзага келади;
В) Ишсизлик кўпаяди;
Г) Мувозанат ҳолат таъминланади.
7. Агар маҳсулот нархининг 5 % га камайиши таклиф ҳажмини 9 % га пасайтирса, бундай таклиф: А) Ноэластик.
Б) Бирлик эластик.
В) Эластик.
Г) Мутлоқ ноэластик таклиф деб юритилади.
8. Ноэластик талаб дейилади, агар: А) Товар нархининг 1 % га ошиши унга бўлган талаб ҳажмини 1 % дан кам миқдорда пасайтирса;
Б) Товар нархининг 1 % га ошиши унга бўлган талаб ҳажмини 1 % дан ортиқ миқдорда пасайтирса;
В) Баҳонинг ҳар қандай ўзгариши ялпи тушумнинг ўзгармаслигига олиб келса;
Г) Баҳонинг 1 % га кўтарилиши талаб ҳажмининг ошишига олиб келмаса.