1-variant boshqaruv hisobining paydo bo’lishi va unga bo’lgan zaruriyat

Дисконтланганқиймат-буакивларнингкелгусидагиқийматидир.Активлархўжаликюритувчисубъектнингнормалфаолиятидавомидаактивларникўпайтиришилозимбўлганкелгусипулмаблағларитушуминингдисконтланганқийматибўлганжорийқийматбўйичааксэттирилади.
Мажбуриятларкелгусидаўтказиладиганпулмаблағларинингдисконтланганқийматиданиборатбўлган,хўжаликюритувчисубъектнингоддийфаолиятидавомидамажбуриятларнитўлашучунфойдаланилишимумкинбўлганжорийқийматбўйичааксэттирилади.
Балансқиймати-ҳисоботсанасидабухгалтериябалансидаактивларвамажбуриятларниаксэттиришқийматидир.
25- variant 1.savol
Материаллар деб, - ишлаб чиқариш жараёнида бир йилгача муддатда хизмат қилиб, ўзининг қийматини ишлаб чиқарилган маҳсулот (иш,хизмат)лар таннархига тўлиқ ўтказиб борувчи меҳнат предметларига айдилади.
Материалларни бошқаришдегандахўжаликфаолиятиучунзарурбўлганматериаллармиқдоринианиқлаганҳолда, уларниетарлизаҳирасиниташкилэтишҳамдаулардансамаралифойдаланишгадоирвазифалартушинилади. Материалларни бошқаришжараёниқуйидагиларниўз ичига олади:
– материалларнисотиболишбўйичашартномаларнитузиш;
– материалларниқабулқилиболиш;
– материалларниишлабчиқаришгасарфлашёкиҳисобданчиқариш.
Материалларни бошқаришхўжалик бухгалтерия ҳисобиходимлариолдигақуйидагивазифаларниқўйади:
– материалларҳисобиниамалдаги Низом ва БҲМС талабларидоирасидаюритилишининазоратқилишваюритиш;
– материалларнитўғритаснифлаш;
– материалларзаҳирасиниташкилэтилишиустиданназоратниўрнатиш;
– материалларниҳаракатиниўзвақтидаватўғриҳужжатлаштирилишиюзасиданназоратниўрнатишвауларниҳисобинитўғриташкилэтиш;
– хўжаликнингбарчабўлимларидамавжудматериаллардансамаралифойдаланишниназоратқилишвауларнибутлигинитаъминлаш;
– материалларникиримивасарфланишинитўғрибаҳолаш;
– материалларназоратинижавобгарликмарказларибўйичаташкилэтиш;
– материалларниҳаракатитўғрисидагимаълумотларниумумлаштириш, таҳлилқилишвафойдаланувчиларгаетказиббериш;
– келгусифаолиятгадоирматериаллархариди, баҳоланишивасарфибўйичатегишлитадбирларниишлабчиқариш.
Материалларни бошқаришваҳисобиниташкилэтиш 4-БҲМС-“Товар моддийзахиралари” ва 21-БҲМС билантартибгасолинади.
2. Баҳони шакллантириш бўйича қарор қабул қилиш
Ҳарқандайкорхонада, яьниунингмулкшаклиҳамдафаолияттуридан (ишлабчикариш, хизматкўрсатишёкиишбажаришдан) қатъиназар, асосиймақсадфойдаолишбулар
Экан, буэсаана шу корхонадаишлабчиқарилаётганмаҳсулотгақандайбаҳобелгиланишигабевоситабоғлиқдир.
Ривожлангандемократикмамлакатларамалиёгидахуддимана шу соҳадаамалиётдакаттасамарабилаиқўлланилибкелинаётганваумумэътирофэтилган 4 та усулмавжуд. Уларнингмоҳиятиниҳартомонламаўрганиш, иқтисодимизнингтурлитармокдаридафаолиятюритаётганкорхоналардаулардансамаралифойдаланишмумкиндеганхулосагакелишга
Асосбўлади. Шу мақсаддауларнингҳарбиринингиқтисодиймоҳиятиваамалиётдаишлашмеханизминиатрофличатушуниболишмақсадгамувофиқдир.
Baholarnibelgilashusullari 4 ta:

1. 
   Ozgaruvchanxarajatlarusuli
   
2. 
   Yalpifoydausuli
   
3. 
   Sotishrentabelligiusuli
   
4. 
   Aktivlarrentabelligiusuli
   

Юқоридақайдқилинган, ишлабчиқарилаётганмаҳсулотбирлигигабаҳобелгилашнинг 4 та усулидандастлабкиси — баҳоларбелгилашнинтўзгарувчанхаражатлаоусулидир. Буусулкорхонадабошқарувҳисобиниташкилкилишнингэнгмуҳимбошланғичомиллариданбирибўлиб, корхонараҳбариўзинингкундаликамалийфаолиягидажуда тез-тез дучкелиб

Турадиганусулдир. Буусулраҳбаргахаридорлартомонидантаклифқиинаётганбаҳо, хаттоки, унингтаннархидан паст бўлгандаҳамуниқайтаҳисоблабчиқиб (харажатларнингшартли-доимийвашартли-ўзгарувчанқисмларинитаҳлилқилишасосида), кейинхулосақилишгаўргатади. Буусулнингамалиётдаишлаишучунбаъзишарт-шароитларбўлишиталабқилинади.

4.Мaтeриaллaрни киримқилишвaулaрнингҳисoби

Кoрxoнaгaтeгишлибўлгaнxoм-aшё, мaтeриaллaр, ёқилғи, эҳтиётқисмлaр, бутлoвчибуюмлaр, сoтибoлингaн ярим тaйёрмaҳсулoтлaр, кoнструкциялaр, дeтaллaр, идишбoбмaтeриaллaр, инвeнтaрлaр, xўжaликжиҳoзлaривaш.к. қиймaтликлaрнингмaвжудлигивaҳaрaкaтитўғрисидaгиaxбoрoтлaрниумумлaштиришқуйидaгисчётлaрдaaмaлгaoширилaди:
1010 «Xoм-aшёвaмaтeриaллaр»;
1020 «Сoтибoлингaн ярим тaйёрмaҳсулoтлaрвaбутлoвчибуюмлaр»;
1030 «Ёқилғилaр»;
1040 «Эҳтиётқисмлaр»;
1050 «Қурилишмaтeриaллaри»;
1060 «Идиш вaидишбoбмaтeриaллaр»;
1070 «Чeтгaқaйтaишлaшучунбeрилгaнмaтeриaллaр»;
1080 «Инвeнтaрвaxўжaликжиҳoзлaри»;
1090 «Бoшқaмaтeриaллaр».
Материалларни тайёрлашвахаридқилишниҳисобгаолувчисчётларнингбоғланиши