1-topshiriq. Quyidagi tezis bilan tanishib chiqing. 2-topshiriq. Nutq o‘stirishga qaratilgan tavsiya va usullarni taqdim eting. Ona tili darslarida fonetika bo‘limini

Topshiriq. Quyidagi berilgan rasmlarni alifbo ketma-ketligida joylashtiring.

Bu topshiriqni bajarishdan oldin o‘quvchilarni to‘rtadan kichik guruhlarga bo‘ldik hamda ularga topshiriq shartini tushuntirib berdik. Bu topshiriq o‘quvchilar o‘rtasida o‘zaro hamkorlikni ta’minaydi. Ularning mantiqiy fikrlashlariga yo‘l ochib beradi. O‘quvchilar bu topshiriqni yaxshi topshirishdi.

Topshiriqni bajarish jarayoni quyidagi ketma-ketlikda ro‘y beradi:

1. 
   Bola tayyor berilgan tasvir orqali tushunchalarni leksikonida saqlaydi.
   
2. 
   Tushunchalarning atash ma’nosini fonetik tizimga soladi.
   
3. 
   So‘zning bosh harfiga qarab rasmlarni alifbo ketma-ketligida joylashtirib boradi.
   

Bu rasmlar orasida i , j, r, v, z, o‘, g‘ va ng harflari uchun maxsus tasvir berilmagan, bu o‘quvchilarni chalg‘ituvchi usul bo‘lib, ularni mantiqan fikrlashga yordam beradi.

Bu topshiriq orqali o‘quvchining perseptiv lug‘at boyligi ham boyib boradi. Ammo sinov jarayonida shunga guvoh bo‘ldikki, o‘quchilarning ba’zilarida perseptiv lug‘at noto‘g‘ri shakllangan. Ya’ni ular tasvirlarni nomlashda xatoliklarga yo‘l qo‘yishdi. Masalan, makkajo‘xorini “jo‘xori”, handalakni “qovun” deb talqin qilib xatoliklarga yo‘l qo‘yishgan.

Bu kabi topshiriqlar darslarni mazmunli va samarali bo‘lishiga, o‘quvchilarning mantiqiy fikrlash qobiliyatini shakllantirishga xizmat qiladi. O‘z navbatida, bu kabi topshiriqlar o‘quvchilarda mustaqil o‘qib tushunish malakasini oshiradi. Zero, “Tilning emotsional-ekspressiv vositalari, estetik qurilishi uning cheksiz xazinasiga tayanadi. Ana shu xazinani qadam-baqadam egallab borish o‘quvchilarni ruhlantirib, o‘z nutqini yanada boy, ta’sirchan, tinglovchida estetik zavq uyg‘otishga qodir qilish sari undaydi. Ona tilining boyligini anglash, so‘z san’atini egallash asta-sekin, sinfdan sinfga, yangi dasturiy materialni o‘rgangan sayin ortib boradi”.
Foydalanilgan adabiyotlar

1. Xolmonova Z., Yusupova T. O‘zbek tilini o‘qitish metodikasi. –T.: Navoiy universiteti, 2019.

2. Nurmonov A., Sobirov A., Yusupova Sh. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. 2-qism. –T. :Ilm ziyo, 2015.

3. Mahmudov N., Nurmonov A. va boshqalar. Ona tili. 5-sinf uchun darslik. –T.: Ma’naviyat, 2015.

4. Мавлонова К. Она тили фанини адабиёт фани билан бадиий матн орқали интеграциялаб ўқитиш методикасини такомиллаштириш. Пед.ф.д.дисс... (PhD). – Тошкент, 2019.