1-topshiriq. Matnni o‘qing va yozma nutqning mohiyatini ochuvchi so‘z, atamalarni aniqlab, ma’nolarini izohlang

Masalan, tikuvchilikka oid so‘zlar – igna, qaychi, ip, andoza, chok, angishvona, astar.
1-mashq. So‘zlarni diqqat bilan o‘qing, ularni qaysi kasb-hunarga oidligini ayting va ular ishtirokida gaplar tuzing.
Reaksiya, kolba, arra, shirach, qaychi, ip, nina, narx, peshtaxta, xaridor, oldi-sotdi, qimmatbaho, arzon, qaytim, taxta, osh, zira, metr, bolta, mix, randa, tuz, vodorod, temir, tijorat, kimyoviy tarozi, qozon.
2-mashq. O‘qing. Kasb-hunarga oid so‘zlarni aniqlang.
Neft qanday qazib olinadi?
O‘zbekiston neftga boy respublika. Neft Andijon, Farg‘ona va Surxondaryo viloyati yerlaridan qazib olinadi. Neft bor joylar, ya’ni neft konlari xaritada qora rangli uzun uchburchak bilan ko‘rsatiladi. Neft yerning chuqur qismida joylashgan bo‘ladi. Uni olish uchun chuqur quduqlar kovlanadi va u yerga metall quvurlar tushiriladi. Quduq burg‘ulashda neftli qatlamga yetib borilgach, quvirlaridan yuqoriga ko‘tariladi. Ba’zan neft yuqoriga ko‘tarilmay ham qoladi. Bu vaqtda kuchli nasoslar yordamida chiqarib olinadi. Yer bag‘ridan topilgan neft quvirlaridan neftni qayta ishlaydigan zavodlarga yuboriladi. Bu zavodlarda neftdan benzin, kerosin, mazut va boshqa mahsulotlar olinadi.
3-mashq. “Oshxonada”, “Laboratoriya xonasida” mavzularida suhbat matnini tuzing va yozing. Shu sohada ishlatiladigan so‘z va so‘z birikmalarni aniqlang, ularning tagiga chizing.
4-mashq. O‘qing. Atamalarni aniqlab, ularning qaysi sohaga oidligini ayting. Ko‘p ma’noli so‘zlardan farqini tushintiring.
Kelishik, kesim, element, modda, konstitutsiya, istiqlol, ozodlik, prezident, hujayra, oqsil, boks, final, ring, sinonim, dirijor, nota, duet, affiks, daraxt, kurtak, barg.
5-mashq. Dialekt, leksika, neologizm, arxaik, jargonizm kabi so‘zlarning ma’nolarini izohlang.
6-mashq. Lug‘atdan foydalanib mutaxassisligingizga oid kichik atamalar lug‘atini tuzing. Ularning ma’nosi va qo‘llanishi haqidagi ma’lumotlarni puxta o‘zlashtirib oling.
7-mashq. Transportga oid 10 ta atama yozing.

8