1-Topshiriq Ekologiya kursining maqsad va vazifalari

1-Topshiriq

1.Ekologiya kursining maqsad va vazifalari . Ekologiya atamasining dastlabki ta’rifi taniqli nemis biologi Ernest Gekkel tomonidan uning «Organizmlarning umumiy morfologiyasi» (1866-y.) va «Olam vujudga kelishining tabiiy tarixi» (1868-y.) kabi ilmiy asarlarida keltirilgan. Unga ko‘ra ekologiya lug‘aviy jihatdan yunoncha; oykos (oikos) - yashash makoni, o ‘rni, joyi hamda logos (logos) - fan, mantiq so ‘zlari birikmalaridan tuzilgan atamadir. Ma’nosiga ko‘ra tirik organizmlarning yashash sharoiti yoki tashqi muhit bilan o ‘zaro munosabatini anglatadi. Ekologiya mustaqil fan bo‘lib, uning ob’ektiv usullari, amaliy vazifalari bor. Bu fan tabiiy uyda yashayotgan va shu uyda hayot uchun kerakli funksional jarayonlarni o‘tayotgan hamma tirik organizmlarni o‘rganadi.Organizmlarning yashash sharoiti va ularning tashqi muhit bilan o‘zaro munosabati, turlar, populyatsiyalar, biotsenozlar, ekosistemalar, biosfera va boshqa tushunchalar ekologiya fanining manbaini tashkil etadi.

Ekologiya fani oldida turgan amaliy vazifalar quyidagilardan iborat:

1. toza muhitda hozirgi va kelajak avlodlar sog‘ligini ta’minlash;

2. tabiiy boyliklardan oqilona foydalanish bilan bir qatorda chiqindisiz texnologiyalarni ishlab chiqarish;

3.sun’iy ekosistemalarning (qishloq xo‘jaligi) doimiy va yuqori hosildorligini ta’minlash;

4. aholining turli tabaqalariga ekologik ta’lim va tarbiya berish yo‘li bilan tabiat muhofazasini amalga oshirish.

5. Insonning tabiiy tizimlarga va biosferaga ta’sirini  bir butun holda o’rganish.

6.Zararkunanda turlarga qarshi kurash  uchun kimyoviy moddalarni qo’llashni  minimum darajada  foydalanish chora-tadbirlarini ishlab chiqish

Odamzod hamma vaqt atrof-muhitdan asosan resurslar manbai tarzida foydalanib kelgan. Hatto uzoq zamonlar davomida uning faoliyati tabiatga sezilarli darajada ta’sir ko‘rsata olmagan. Faqat o‘tgan asrning oxirlariga kelib, xo‘jalik faoliyati ta’sirida biosferaning o‘zgarishiga olimlar jiddiy e’tibor bera boshladilar. XX asrning birinchi yarmiga kelib, bu o‘zgarishlar jadallashib ketdi va hozirgi vaqtda butun insoniyat sivilizatsiyaga o‘z ta’sirini ko‘rsatmoqda. Inson o‘z hayot shart-sharoitlarini yaxshilashga intilib, moddiy boyliklar ishlab chiqarish sur’atini doimo oshirib boradi. Biroq uning oqibatlari haqida hamisha o‘ylab ko‘ravermaydi. Bunday yondoshuv va munosabatlar natijasida tabiatdan olingan ko‘plab resurslar unga chiqindilar tarzida qaytariladi. Bu chiqindilarning ko‘pchiligi zaharli yoki qayta ishlab foydalanishga yaroqsiz bo‘ladi. Bu esa, o‘z navbatida, biosferaga ham, insonning o‘ziga ham katta xavf-xatarlar tug‘diradi. Bir so‘z bilan aytganda, kelgusida biosferaning mavjud bo‘lish-bo‘lmasligi, insoniyatning yashab qolish-qolmasligi Yer yuzida ekologik vaziyatga ko‘p jihatdan bog‘liq bo‘ladi.