1. Toponimlarni konversiyalash usullarining mazmun-mohiyati nimadan iborat?

Savol va topshiriqlar:

1.Toponimlarni konversiyalash usullarining mazmun-mohiyati nimadan iborat?

2.Nomlarni transliteratsiya va transkriptsiyasi deganda nimani tushunasiz?

3. Geografik nomning an`anaviy shakli, tarjima eki qisman tarjima shakli va ob`ektni rasmiy qayta nomlashni tushuntirib bering.

4. Jahonda keng tarqalgan tillar oilasi haqida ma`lumot bering.

5. Tillar klassifikatsiyasi va ularning turlari haqida nimalar bilasiz?

6. Til va geografik nomning mintaqaviy xususiyatlaridagi uxshashlik va tafovutlarini izohlang.

Test topshiriqlari

1. Toponimlarni konversiya usullaridan biri bulgan nomni rasmiy shakli qanday ma`noni anglatadi?

A.Geografik nom yaratilgan tilda qanday talaffuz qilinsa, aynan shu tarzda kartaga tushiriladi.

V. Joy nomi yaratilgan tilda qanday ezilsa, aynan shu tarzda kartaga tushiriladi.

S.Toponim vatanidagi kabi tuliq talaffuzga mos shaklda kartaga utkaziladi.

D. Barcha javoblar tug`ri

2. Toponimikada konversiya tamoyili bu ....

A. Bir tilning fonologik eki morfologik hamda leksik elementlarini boshqa bir til vositasida eki ezuvi orqali etkazib berish

V.Bir til vositasida leksik elementlarni boshqa bir ezuv orqali etkazib berish

S. Bir tilning morfologik elementlarini boshqa bir ezuv orqali etkazib berish

D. Bir tilning fonologik hamda leksik elementlarini boshqa bir til vositasida etkazib berish

3. Uzbekistonda geografik nomlar transkriptsiyasi deganda nimani tushunasiz?

A. Uzbekistondagi joy nomlarining uzbekcha imlosi

V. Uzbekistondagi geografik nomlarning xorijiy tillarda ezilishi

S. Barcha javoblar tug`ri

D. Xorijiy mamlakatlardagi geografik nomlarning uzbekcha ezilishi

4.Toponimikadatransliteratsiya bu ....

A.CHet suzlarni biron tildan kuchirganda chet tili erdamida ezish

V.CHet tili erdamida suzlarni biron tildan kuchirib ezish

S.CHet suzlarni biron tildan kuchirganda harfma-harf ezish

D.CHet tillar alifbesidagi harflar bilan uzbek tilida ezish

5. Rasmiy qayta nomlash nima?

A. Avvalgi nomdan voz kechish va uni muayyan sabablarga (ijtimoiy, siesiy, mafkuraviy va hokazo) kura yangisi bilan almashtirish

V. Geografik ob`ektlarni turli sabablarga kura, qayta nomlash

S. YAngi mafkuraviy ma`no va mazmunga ega bulgan nomlarni joriy qilish

D. Barcha javoblar tug`ri

6. Mutaxassislar tomonidan aniqlangan tilning shakllanishiga ta`sir kursatuvchi tabiiy-geografik omilni belgilang.

A. Rel`ef

V. SHamol

S. Tug`ri javob yuq

D. Iqlim

7. Lingvistikada tillar klassifikatsiyasining qaysi turlari keng tarqalgan?

A. Fonetik va morfologik turlari

V. Morfologik va genealogik turlari

S. Genealogik va lingvistik turlari

D. Lingvistik va fonetik turlari

8. Mutaxassislar ayni vaqtda duneda mavjud tillarning sonini qancha deb taxmin qilishadi?

A. Ikki ming atrofida

V. Turt ming atrofida

S. Uch ming atrofida

D. Besh ming atrofida

9. Tilga hududiylik xos va uning areali uzgaruvchan deganda nimani tushunasiz?

A. Toponimlarning areali tilning tarqalish hududiga unchalik tug`ri kelmaydi

V. Joy nomi ma`muriy chegaralarni tan olmaydi

S. Geografik ob`ektlarning nomlashda jonli suzlashuv tili asos vazifasini bajaradi

D. Geografik nom davlat chegarasidan tashqariga chiqmaydi

10. Ba`zi tillarning dune buylab keng tarqalishi va ayrim xalqlar tomonidan rasmiy til sifatida tan olinishiga nima sabab bulgan?

A. Bosqinchilik urushlari

V. YAngi erlarning uzlashtirilishi

S. YAngi davlatlarning tashkil topishi

D. Barcha javoblar tug`ri

FOYDALANGAN ADABIETLAR

1. 
   “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Харакатлар стратегияси тўғрисида” Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 й. 7-февралдаги ПФ-4947 фармони.
   
2. 
   Qoraev S. Geografik nomlar ma`nosi. -T.: 1978. -180 b.
   
3. 
   Hakimov Q.M. Toponimika darslik . -Toshkent. 2016.-355 b.
   
4. 
   Qoraev S, va boshq. Geografik terminlar va tushunchalar izohi lug`ati. -T.: “Uqituvchi”, 1979. -156 b.
   
5. 
   Qoraev S. Uzbekiston toponimlarini hosil qiladigan asosiy terminlar va boshqa suzlar lug`ati. -T.: 2001. -176 b.
   
6. 
   Qoraev S. Uzbekiston viloyatlari toponimlari. -T., 2005. -238 b.
   
7. 
   Murzaev E. M. Slovo na karte. -M.: “Armada-press”, 2001. - 448 s.
   
8. 
   Murzaev E.M. Ocherki toponimiki. -M.: “Misl`”, 1974. -382 s.
   
9. 
   Murzaev E.M. Geografiya v nazvaniyax. -M.: “Nauka”, 1979. -166 s.
   
10. 
    Murzaev E. M. Toponimika i geografiya. -M: “Misl`”, 1995. 304 s.
    

Qoshimcha adabiyotlar

1. 
   Qoraev S. Toponimika. -T.: 2006. -320 b.
   
2. 
   G`ulomov P.N. Jug`rofiya atamalari va tushunchalari izohli lug`ati.-T.: “Uqituvchi”, 1994. -140 b.
   
3. 
   G`ulomov P.N., Mirakmalov M.T. Toponimika va geografik terminshunoslik. -T.: “Universitet”, 2005
   
4. 
   G`ulomov P.N. Inson va tabiat. -T.: 2009. -83 b.
   

Internet sayt:

uikipedia.org

ugeo. ru

geografiya. ru