1. Танлама кузатиш тушунчаси ва унинг аҳамияти

2. ТАНЛАМА КУЗАТИШНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ АСОСИЙ УСУЛЛАРИ

• Такрорланувчи танлаш
• Ҳар бир танлаб олинган бирлик ёки серия бош тўпламга қайтарилади ва яна танловга тушиши мумкин. Бу усул қайтиб келувчи шар схемаси ҳам деб юритилади.

• Такрорланмайдиган танлаш
• Ҳар бир текширилган бирлик ажратиб олинади ва тўпламга қайтарилмайди. Бу усул қайтмайдиган шар схемаси номини олган. Такрорланмайдиган танлаш такрорланувчи усулга нисбатан аниқроқ натижаларни беради, чунки битта танлов миқдорида кузатиш ўрганилаётган тўпламнинг кўпроқ бирлигини қамраб олади.

• Танловни амалга ошириш схемалари:

Танлама тўплам бирикларини танлаш усуллари

• Тасодифий танлаш

• Механик танлаш

• Типик
• танлаш

• Серияли
• танлаш

• Тасодифий танлаш
• тўпламнинг ҳар бирлиги учун тартиб рақамли жетон ёки билет тайёрланади. Кейин улардан тасодифий тартибда тўплам бирлигининг керакли бўлган микдори саралаб олинади.

• Механик танлаш
• умумий тўплам бирликлари олдиндан маълум тартибда жойлаштирилади. Масалан, алфавит бўйича, ўрнига қараб ва ҳ.к., кейин эса, танловнинг ҳажмига кўра, механик равишда маълум интервал орқали бирликларнинг зарур миқдори танланади.

• Типик танлаш
• ўрганилаётган тўплам бирликлари муҳим, типик белги бўйича сифат жиҳатдан бир хил, бир турдаги гуруҳларга бўлинади. Кейин ҳар қайси гуруҳдан тасодифий усул билан бирликлар танланади.

• Серияли танлаш
• тўпламнинг алоҳида бирликлари эмас, балки тасодифий ёки механик усулда танланган бир бутун гуруҳлари олинади. Ҳар бир гуруҳда ёппасига кузатиш ўтказилади ва натижалари бош тўпламга ёйилади.