1. Танлама кузатиш тушунчаси ва унинг аҳамияти

1. Танлама кузатиш тушунчаси ва унинг аҳамияти.

• 1. Танлама кузатиш тушунчаси ва унинг аҳамияти.
• 2. Танлама кузатишни шакллантиришнинг асосий усуллари.
• 3. Танлама кузатиш хатолари.
• 4. Танлама тўпламнинг зарурий миқдорини аниқлаш.

• ТАНЛАМА КУЗАТИШ

1. ТАНЛАМА КУЗАТИШ ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ АҲАМИЯТИ

• Танлама кузатиш дейилганда статистикада ўрганилиши лозим бўлган тўпламдан зарурий миқдордаги бирликларни махсус усуллар билан танлаб олиниши ва уларнинг бош тўпламга тарқатилиши тушунилади.

• Ўрганилиш лозим бўлган тўплам бош тўплам деб, бош тўпламдан текшириш учун ундан танлаб олинган тўплам эса танлама тўплам деб аталади.
• Агар танлама тўплам бош тўплам хусусиятларини намоён эта олса, у ҳолда у репрезентатив (ваколатли) дейилади.

1. ТАНЛАМА КУЗАТИШ ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ АҲАМИЯТИ

• Танланма кузатиш қуйидаги мақсадларда қўлланилади:
• вақт ва маблағни тежаш;
• кузатиш жараёнида сифати бузиладиган ёки қийматини бутунлай йўқотадиган бирликлар миқдорини қисқартириш;
• умумий тўплам ҳаддан ташқари улкан бўлиб, уни ёппасига кузатиш имконияти бўлмаганда;
• кузатиш объектини тўлароқ, чуқурроқ ўрганиш;
• ёппасига кузатиш натижаларини текшириш ва назорат қилиш.

БОШ ВА ТАНЛАМА ТЎПЛАМЛАРНИ УМУМЛАШТИРИБ ТАВСИФЛОВЧИ КЎРСАТКИЧЛАР

Умумлаштирувчи кўрсаткичлар	Бош тўпламда	Танлама тўпламда
Тўпламдаги бирликлар сони
Тўпламда маълум хусусиятларга эга бўлган бирликлар:
- сони
- салмоғи
Ўртача даражаси
Дисперсия