1. Talabalar ilmiy tadqiqiy ishlarining maqad va vazifalari Talabalarning ilmiy tadqiqiy ishini tashkil qilishning asosiy yo‘nalishlari

Ilmiy ma’ruza qilish. Ilmiy ma’ruza asosan ilmiy amaliy konferentsiyalar. anjumanlar hamda davra suhbatlarida ilmiy tadqiqotchi tomonidan amalga oshiriladi. ilmiy ma’ruza muayyan bir muammo yuzasidan kelib chiqadigan ijtimoiy munosabatlar tahlili bo‘lib, bunda muammoni hal qilish chora-tadbirlari ko‘rsatiladi. ushbu muammolar xususida boshqa qatnashchilar ham o‘z nuqtai nazarini bildirishi, taklif va mulohazalar bilan qatnashishi mumkin. ilmiy ma’ruzalar o‘quv jarayonida, seminar. konferentsiyalarda, ilmiy kengashlarda kilinadi. ilmiy ma’ruzaning mavzusi tashkillashtirilgan forumning yo‘nalishiga mos bo‘lishi shart. ilmiy ma’ruza prezentatsiya slayd, kodoskop, multimediadan foydalanib keng auditoriyaga tanishtirishni ham o‘z ichiga oladi.
Taqdimot (prezentatsiya) — tanishtiruv degan ma’noni anglatadi. Ilmiy ma’ruzani taqdimot kilish tartibi kuyidagicha:
1. Reglamentga qathiy rioya kilish kerak bo‘ladi.
2. Kirish kismida ko‘rilayotgan muammoning dolzarbligi.
3. Asosiy qismda o‘rganilganlik darajasi, muammoning yechimlari, iqtisodiy samaradorligi, ijtimoiy ahamiyatiga to‘xtalib o‘tiladi.
4. Xulosa qismida erishilgan natijalar va xulosalar beriladi. Ma’ruza tinglovchilarning savollariga javob berish bilan yakunlanadi.
Ilmiy maqola yozish. Ilmiy maqolani yozishda muallif ikki narsaga ehtiborini karatishi lozim:
- maqolada aks etayotgan mavzuning dolzarbligi va axamiyatliligi, ilmiy maqolada ko‘tarilgan muammoni o‘rganish zaruriyati;
- maqolaning maqsadi, ko‘tarilgan masalaning ilmiy yechimi, takliflar, muallifning fikr va mulohazalari asosida aniq yoritilishi lozim.
Muallif maqola yozishda rejaga muvofiq ishlashi lozim, aks holda, maqolaning maqsadi va vazifalari, ko‘tarilgan masalaning yechimi maqolada o‘z ifodasini topa olmaydi. Maqolaning nomlanishi maqola mazmuniga mos kelishi, qisqa va aniq ifodalangan bo‘lishi lozim. Maqolada tadqiqot mavzusining biror bir tomoni ko‘rib chiqiladi, muammo nimadaligi va uning yechimi haqida taklif-tavsiyalar berilgan bo‘ladi. Maqola annotatsiya, kirish, asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar qismlaridan tashkil topishi, iqtibos va havolalar, mualliflik qisqartmalari, shartli belgilar, jadvallar, chizmalar to‘g‘ri joylashtirilishi lozim. Ilmiy maqola odatda kafedrada professor-o‘qituvchilari tomonidan ko‘rib chikiladi va muhokama qilinib, kafedra majlisi yoki ilmiy seminar qarori bilan chop etishga tavsiya qilinadi.