SHovqining ruxsat etilgan darajasi
(A.N.Marzeev ko’rsatmasi bo’yicha)
Ob’yektniig nomi
Vaqti
Tovushbosimi (Gcda)
63
125
250
500 1000 2000 4000 8000 100000
1.Davolash mumuassasalari:
a) kasalxona palatalarida
va sanatoriylarda
6) kasalxona, sasanatori^shar,
polaislshika, aitekalarda, vrach
va farmacevt kabinetlarida
v) opyeraciya xonasida
g) kasalxona va sanatoriy
maydonlarida
2. Turar-joyda:
a) xonadonlar
b) yotoqxonalarda
v) turar-joy
territoriyalarida
3. Dam olish maskanlarida:
7—23
23—7
7—23
7—23
23—7
7—23
23-7
7—23
23-7
59
51
59
51
67
52
55
67
59
75
67
48
39
48
39
57
45
44
57
48
66
57
40
31
40
31
49
39
35
49
40
59
49
34
24
34
24
44
35
29
74
34
54
44
30
20
30
20
40
32
25
70
30
50
37
27
17
27
17
37
30
22
37
27
47
35
25
14
25
14
35
28
20
35
25
45
33
23
13
23
13
33
63
18
33
23
43
45
35
25
35
25
45
40
30
45
35
55
44
Jadvalning davomi
Ob’yektniig nomi
Vaqti
Tovushbosimi (Gcda)
63
125
250
500 1000 2000 4000 8000 100000
86
a) kichik rayondagi dam
olish maydonlarida
b) istirohat bog’lari va
hiyobonlarda
v) ko’pchilik dam oladigan
maydonlarda
4. Maktabgacha va maktab
yoshidagi muassasalar:
a) uxlash xonalari: mak-
tablar, intyernatlarda
b) sinf xonalarida
v) o’yin maydonlarida
maktab yoshidagi muassa-
salar)
g) maktab hovlisidagi
maydoilar
5. Tomoshaxonalar:
a) koicyert zallari va te-
atr binosidagi tomosha
xoialarida
b) kinoteatr va klublar-
ning zallarida
v) teatr va kinoteatr
ayvoshshrida
g) yozgi kinoteatrlarda
6. Sport inshootlari:
a) mikrorayoilardagi
sport maydoplari
b) sport zallari
v) stadionlar
7. Ma’muriy idoralar:
a) konfyerenciya zallari
b) auditoriyalar
8. Savdo va umumiy ovqat-
lanish muassasalari:
a) kafe, restorai, oshxona
zallarida
b) magazinlarning savdo
zallarida
9. Vokzallar:
a) aeroport, aerovokzal-
lar, temir yo’l vokzal-
lari, avtovokzallar
7-23
23—7
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
67
67
71
63
55
63
67
71
59
63
75
71
75
79
79
63
63
75
79
79
57
57
61
52
44
52
57
61
48
52
66
61
66
70
70
52
52
66
70
70
49
49
54
45
35
45
49
54
40
45
59
54
59
63
63
45
45
59
68
63
44
44
49
39
29
39
44
49
34
39
54
49
54
58
58
39
39
54
58
58
40
40
45
35
25
35
40
45
30
35
50
45
50
55
55
35
35
50
55
58
37
37
42
32
22
32
37
42
27
32
47
42
47
52
52
32
32
47
52
52
35
35
40
30
20
30
35
40
25
30
45
40
45
50
50
30
30
45
50
50
33
33
38
28
18
28
33
38
23
28
43
38
43
49
49
28
28
43
49
49
45
45
50
40
30
40
45
50
35
40
55
50
55
60
60
40
40
55
60
60
SHovqin normasini aniqlash bilan bir qatorda uning kuchini kamaytirish,
87
shovqin manbalarini chegaralashga qaratilgan chora-tadbirlar ko’rilmoqda.
Avtomobillar uchun ham shovqin normasi ishlab chiqilgan. Masalan, yangi
avtotransport vositalaridan ajraladigan tovushning ruxsat etiladigan normasi
1968 yil 15 sentyabrda Birlashgan millatlar tashkilotining Yevropa iqtisodiy
komissiyasi tomonidan ishlab chiqilgan. Sobiq SSSR davlat standarti
19358—74 «Avtomobillar, avtopoezdlar, avtobuslar, motocikllar,
motorollyerlar, mopedlar va motovelosipedlar: «Tashqi va ichki shovqin»
Davlat standarti davlat ma’muriy idoralari va muassasalarning avtotran-sport
vositalari uchun tashqi shovqinni ko’cha markazidan 7,5 m li masofada
ko’ruvdan o’tkazayotganda 1,2 metr balandlikda shovqinning oxirgi
darajasini dB aniqlaydi.
9-j a d v a l
Avtotraisport vositalaridan chiqadigan shovqinning ruxsat etiladigan darajasi
(GOST 19358-74)
Mashina va motocikl turlari
Ruxsat etilgan tovush darajasi
(dB)
Engil mashina va boshqa transport vosigalari
YUk tashiydigan mashinalar, avtopoezdlar,
shatakli avtomobillar
(og’irligi 3500 kg li)
Og’irligi 3500 dan 12000 kg gacha, motori 220 ot
kuchiga teng mashinalar
motori 220 ot kuchidan ko’proq mashinalar
Avtobuslar (shaharlararo, turistik, umumiy
va boshka)
uzunligi 7 metr, og’irligi 3500 kg, motori 220 ot
kuchiga teng avtobuslar
220 dan ortiq bo’lsa
Motorining ish hajmi 50 sm gacha bo’lgan
motocikllar, motorollyer, moped,
motovelosipedlar
50 dan 125 sm
3
gacha
84
85
89
92
89
92
80
82
89
86
85
88
125 dan 500 sm
3
gacha
500 dan ortiq bo’lsa
Uch g’ildirakli yuk tashish vositasi
SHovqin manbalaridan chiqadigan tovush kuchi o’sha joydagi
shovqindan kam bo’lsa, u holda qo’shimcha shovqin asosiy shovqin darajasini
o’lchashga halaqit byeradi. Turar joylardagi shovqinni qattiq shamol
esayotganda, yomg’ir yog’ayotganda o’lchab bo’lmaydi. Agar shamol tezligi
sekundiga 1 metr bo’lsa, u holda mikrofonni shamoldan asrash uchun ekran
bilan to’siladi.
Transport vositalari shovqinini o’lchash ko’chaning o’rtasidan 7,5 metr
chetroqda, transport vositalari harakati vaqtida 1—2 metr _ balandlikda
o’lchanadi. Bunda shovqin o’lchagach mikrofoni transport harakati tomon
qaratiladi, o’lchash transport harakatining eng ko’paygan vaqtida amalga
oshiriladi.
Turar joylar loyihalanganda, qurilayotganda samolyotlar uchishi
oqibatida paydo bo’ladigan shovqinlar ham hisobga olinishi kerak.
Samolyotlardan chiqadigan shovqinlar ularning turiga, motorlar kuchiga,
katta-kichikligiga, soniga, aeroportlarning shahar territoriyasiga joylashgan
masofasiga, uchish vaqtiga juda bog’liq. Samolyotlar uchib o’tadigan turar
89
joylardan eng kamida 10—20 km masofada shovqin o’lchagichlar yordamida
o’lchanadi, goho shovqin magnitofon lentasiga yozilib, so’ngra laboratoriya
sharoitida ishlanib Db ga aylantiriladi.
Katta shaharlarning magistral ko’chalarida shovqin darajasi quyidagi
dBA da o’lchanadi: jumladan Kuybishev shahridagi ko’chalarda 70—80
dBA, Novosibirskda — 69—82 dBA, Barnaulda — 72—80 dBA, Bishkekda
— 69—79 dBA, Vil’nyusda — 71—77, YAroslavlda 69—79 dBA, Irkutsqda
— 73—84 dBA, Moskvada — 80—83 dBA, Toshkentda 69—80 dBA.
SHovqin darajasi transport vositalari eng ko’paygan vaqtda, ya’ni soat 8 dan
11 gacha va 16 dan 18 gacha eng yuqori bo’ladi. SHovqinning eng yuqori
darajasi yuk tashuvchi va shatakli avtoloezdlar qatnovi natijasida vujudga
keladi. Katta yo’llarda bir soat davomida qatnaydigan avtotransportlar soni
Moskvada 8000, Leningradda 2500, Novosibirskda 1600, Toshkentda 2500—
3000 ga etadi. Bunday yo’lda shovqin darajasi 80 dBA dan ortadi.
10-j a d v a l
Do'stlaringiz bilan baham: |