1 sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov

Transport vositalari harakati vaqtidagi shovqin darajasi 
Kucha va yo’llarning darajalari Ikki yo’nalishli ko’chadagi 
shovqpn darajasi 
SHovqin darajasi, 
dB da 
Transport tez harakat qiladigan 
yo’llar 
SHahar ahamiyatidagi umumiy 
magistral yo’llar: 
a) to’xgovsiz harakatli; 
b) boshqaruvli harakatli 
Rayon ahamiyatiga ega
bulgan yo’llar 
YUk tashish yo’llari 
Kichik yo’l va ko’chalar 
Sanoat korxonalari, kommuial 
omborlar joylashgan yaonadagi 
yo’llar 
6 
6 
8 
4 
2 
2 
2 
86 
84 
85 
81 
79 
73 
79 
Katta shahar ko’chalarida harakat qilayotgan transport vositalarining 
hammasi shovqin manbai, ular kuchining turliligi bilan bir-biridan farq qiladi. 

---

90
SHuning uchun ham 1980 yilda harakat tarmoqlarida shovqin 
kartogrammasini ishlab chiqish maqsadida qurilish nashriyoti tomonidan 
maxsus «shahar sharoitida shovqinlarni alohida-alohida hisoblash» nomli 
qo’llanma chop etildi. SHu qo’llanma asosida shahar territoriyasining qaysi 
nohiyasida shovqin kuchi yuqori bo’lsa, har bir shovqin manbaidan 
ajraladigan shovqin alohida o’lchanib, shahar uchun shovqinlar 
kartogrammasini chizish mumkin. 
SHOVQINDAN HIMOYA QILISH VOSITALARI 
Aholini shovqindan himoya qilish maqsadida 1973 yilda 726-sonli 
maxsus qaror qabul qilindi. 
SHahar shovqiniga qarshi kurashish uchun quyidagi ishlarni bajarish 
zarur: 
1.
Me’morchilik va loyihalash ishlari olib borish. 
2.
Texnik choralar ko’rish. 
3.
Ma’muriy choralar ko’rish. 
4.
Tarbiyaviy ishlar olib borish. 
1. Me’morchilik va loyihalash
ishlarini gigiena talablariga asosan olib 
borish shaharda shovqinni kamaytirishga, odamlar tinchligani saqlashga 
ancha yordam byeradi. Buning uchun birinchi galda turar-joylarni shovqin 
ta’siridan himoyalash, ya’ni gigienik zonalarga bo’lish zarur. Sanoat 
korxonalari, transport vositalari ishlab chiqaradigan korxonalar alohida-
alohida joylashtiriladi. Sanitariya himoya zonalari ko’kalamzorlashtiriladi. 
Bular shovqinni bir-muncha kamaytiradi. 
SHovqinga qarshi kurash turar joylar loyihasini ishlab chiqishning 
hamma bosqichida nazarda tutilishi kerak. Ba’zi hollarda himoya masofasi 
shovqin kuchiga qarab joylashtiriladi. Masalan, garajlar, magazin omborlari, 
o’tish joylari, ko’kalamzor zonalar va boshqalar shovqin manbaiga yaqinroq 
qilib joylashtirilishi mumkin. Dam olish joylari, kasalxonalar, ambulatoriya, 
poliklinikalar va boshqalar shovqin manbalaridan uzoqda joylashtiriladi.