1 sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov

Avtotransport normasini hisoblash 
Hisoblash 
Transportning turi 
3 tonnali 
5 tonnali 
Transportning hajmi m
3
bo’lganda 
2,5 
4,0 
Bir smenada qatnov miqdori 
10 
9 
Ikki smenada qatnov miqdori 
20 
18 
Olib chiqib tashlanadigan suyuq axlat 
(m3 sutkada) 
50 
72 
Kerak bo’ladigan avtocistyernalar 
soni 
2 
1,4 
Transportdan foydalanish koefficienti 
80% bo’lganda 
2,5
1,7
Quyish stanciyalari
. CHiqindi suyuq axlatlarni uzoq masofaga eltish 
ancha qiyinchilik tug’diradi. SHuning uchun ko’p shaharlarda suyuq 
chiqindi axlatlarni kanalizaciyali quyish stanciyalariga olib borib oqiziladi. 
Bunday stanciyalar shahardan uncha uzoq bo’lmagan turar joy binolari 
siyrak joylashgan yerlarga quriladi. Aholi yashaydigan joy bilan quyish 
stanciyalari orasidagi oraliq 300 m bo’lishi kerak. Oraliq masofaning 
bunday bo’lishiga sabab quyish stanciyalaridan havoga ajralib chiqadigan 
vodorod sul’fid, sul’fid angidrid, metan, ammiak va boshqa zaharli 

---

417
gazlardan aholini muhofaza qilish. Albatta, quyish stanciyalari shamollatish 
uskunalari bilan jihozlangan bo’lishi shart. 
Quyish stanciyalarida suyuq chiqindilarni kanalizaciyaga quyish va 
ularni qabul qilish hamda axlatni tushirish uchun kanalchalar quriladi. 
Kanalning ikki yonida 2—3 yo’lak bo’lib, u yo’laklarga avtocistyernalar 
kirib novlar yordamida suyuq axlatlar kanalga quyiladi. Kanalizaciya 
trubalari tiqilib qolmasligi uchun axlatlar suv bilan suyultirilib (1:1), 
so’ngra simli to’rdan va qum ushlagichlardan o’tkaziladi. Ularda yirik 
axlatlar, qum va boshqa mod-dalar ushlanib qoladi. Quyish stanciyalarining 
maydoni 0,5—1 gektarga yaqin bo’lib, ularni qurish, suyuq axlat 
quyiladigan kanalizaciyadagi suyuqlik miqdori quyish stanciyasiga 
quyiladigan suyuq axlatdan 5 barobar ko’proq bo’lgandagina (kanalizaciya 
hajmi oldindan shunga mo’ljallangan bo’lsa) ruxsat byeriladi. Kanalizaciya 
tarmoqlari bo’lmagan aholi turar joylarida chiqindi suyuq axlatlarni tuproq 
yordamida zararsizlantirish mumkin.