1-sentabr — mustaqillik kuni kirish 1-dars

49-50.2-mashq
. 
Quyida  berilganlar  ichidan  yuqoridagi  matnning  umumiy 
xulosasini toping. 
1.
 
Tilingni avayla, omondir boshing. (Yusuf Хos Hojib) 
2.
 
Aytilgan so`z – otilgan o`q. (Maqol) 
3.
 
Noo`rin so`z boshga balo ketirar. 
4.
 
So`zingni o`ylab so`zla, Qayg`u-alam kelmaydi. (Yusuf Xos Hojib) 
5.
 
Podsho  oldida  uch  toifadin  guzir  yo`qdir:  birinchisi 
–
  olimi  boamal, 
ikkinchisi – vaziri sohibra’y, uchinchisi – munshiyi rostnavis. (Gulxaniy) 
49-50.1-topshiriq. 
Matnni  o`qing.  Gaplarning  kesimini  aniqlang  hamda  ot 
kesim va fe’l kesim kabi turlarga ajrating. 
Farobiy  shunday  yozadi:  “Agar  saltanat  har    qanday  talabga  javob  bersa-yu, 
ammo  uni  donishmandlik  tark  etsa,  mamlakat  hukumatsiz  qoldi,  deyavering.  Bu 
mamlakatni  boshqaruvchi  hukmdor  ham  o‘z  mavqeyini  butkul  yo‘qotadi. 
Mamlakat esa halokatga yuz tutadi”.  
Fuqarolar  bilan  muloqot  usullari    va  ularga  ta’sir  o‘tkazish  yo‘llari  sodda  va 

---

tushunarli  bo‘lmog‘i  lozim.  Aks  holda,  odamlar  hukmdorni  tushunmaydilar  yoki 
uning  talabini  bajarolmaydilar.  Hukmdorlar  dorini  bemorning  sevimli  va  ko‘p 
tanovul  qiladigan  taomiga  qo‘shib  ichiradigan  mahoratli  tabibga  o‘xshamoqlari 
lozim. Zero, mehr-u muhabbat va rag‘batlantirishlar fuqarolar bilan muomalaning 
eng asosiy usulidir. 
 
(Farobiy)