1. Савол: Ёрдам кўрсатувчи қуйидагаларни билиши лозим булган коидалар: Жавоб

21. Савол: Иссиқ об-ҳаво шароитида сув ичиш тартиби
Жавоб : Тўғри сув ичиш тартиби организмнинг терлаш натижасида йўқотган сув ва тузлар ўрнини тўлдиришни таъминлайди. Ичилган сув миқдори етарлича бўлмаса бу йўқотишлар ўрни тўлмайди. Аммо ортиқча ичилган сув зарарли бўлиши мумкин.
Ҳар бир ишчи ўзи учун умумий аҳволи, ишлаш қобилияти, терлаш даражасидан келиб чиқиб шахсий ичиш тартибини ишлаб чиқиши керак. Тўғри ишлаб чиқилган тартибда иш вақтида кийим остидаги тери нам ва ушлаб кўрганда совуқ бўлиши керак. Агар, тери қуруқ ва иссиқ бўлса, ичиладиган сув(суюқлик) миқдорини ошириш, терлаш кўп бўлса – камайтириш керак.
Иссиқ пайти, айниқса ёпиқ хонада зўр жисмоний ишларни бажаришда сувни кам ичиш ортиқча терлашни камайтирмаса, тушлик ёки ишдан кейинги овқатга бир – икки чой қошиғида (5 – 10 гр) туз қўшиш тавсия қилиади. Агар бу ёрдам бермаса, смена давомида 2 – 3 л шўр сув(1 л сувга бир чой қошиғида туз қўшилган) ичиш керак.
Чанқоқни чой, айниқса, кўк чой яхши қондиради. Уни аста-секин кам-камдан ичган маъқул. Суюқликни кам-камдан, етарлича тез-тез ичиш жуда муҳим. Иссиқ ўлкаларда ишловчиларга эрталаб ишдан олдин хохлаганча чанқоғини тўлиқ қондиргунча ичиш тавсия қилинади, ишнинг биринчи ярмида 3 -4 стакандан оширмасдан, тушлик пайти овқат билан бирга тахминан 1 кг суюқлик, иккинчи иссиқроқ ярмида 2 -2,5 л ва ишдан кейин суюқликнинг қолган миқдорини ичиш керак, бир иш кунида умумий миқдор тахминан 5 – 6 л ни ташил қилади.
Бетартиб сув ичмасдан маълум бир сув ичиш тартибига ўзини ургатиш керак, шунда сув ичишга талаб камаяди. Оғизнинг қуриши, чанқоқ оғизни сув билан чайқаганда камаяди ҳамда нордон конфетларни сўриш сўлакнинг ажралишини оширади. Организм иссиқ об-ҳавога кўника борган сари чанқоқ камаяди.