1. Relyatsion mbda axborotlarni ortiqchaligini normallashtirish yo‘li bilan kamaytiriladi

• REJA:
• Relyatsion algebra tillari.
• Relyatsion hisoblash tillari.
• Relyatsion ma’lumotlar modelining asosiy tushunchalari.

• 10.07.22

1. Relyatsion MBda axborotlarni ortiqchaligini normallashtirish yo‘li bilan kamaytiriladi.

• 1. Relyatsion MBda axborotlarni ortiqchaligini normallashtirish yo‘li bilan kamaytiriladi.
• 2. Jadvallar ustida har xil amallar berish mumkin

• 1.To‘plamlarni birlashtirish, kesishuv, ayirma, dekart ko‘paytmalari kiradi.

• 2. Maxsus relyatsion amallar, ularga: proeksiya, birlashtirish, ajratish (tanlab olish) amallari kiradi.

Munosabatlar ustida amallar

• Munosabatlar ustida amallar
• Munosabatlar ustida har-xil amallar bajariladi. Relyatsion ma’lumotlar modelini xususiyatlaridan biri ma’lumotlarni qayta ishlashni relyatsion algebra operatorlari (amallari) yordamida amalga oshirishdir. Relesion algebrada quyidagi 8 ta operator keng ishlatiladi. Ulardan 4 tasi an’anaviy to‘plamlar ustidagi amallar kiradi.
• An’anaviy (qabul qilingan) amallarga quyidagilar kiradi
• Birlashtirish
• Kesishuv
• Ayirma
• Dekart ko‘paytma

Relational algebra operatorlarining simvol ko’rinishida ifodalanishi

• Munosabatlar ustida amalni bajarish uchun
• ishlatiladigan tillarni ikki sinfga ajratishimiz mumkin:

Relyatsion (Munosabat) algebrasi

• Relyatsion algebra - protsedurali so'rov tili hisoblanadi.
• U bir yoki ikkita Relyatsiya(munosabat)ni kirish sifatida qabul qiladigan va natijasi sifatida yangi munosabat hosil qiladigan operatsiyalar majmuasidan iborat.
• Bu operatsiyalar foydalanuvchiga asosiy qidirish so'rovlarini amalga oshirish imkonini beradi.

Relyatsion algebra operatorlari

• Munosabat algebradagi asosiy operatsiyalar
• SELECT, PROJECT, UNION, SET DIFFERENCE, CARTESIAN PRODUCT, va RENAME
• SELECT, PROJECT, va RENAME operatorlar yagona operatorlardir. sababi bitta munosabat ustidan amal bajarishi va Unar operatorlar deb ataladi
• Qolgan 3 ta operatorlar UNION, SET DIFFERENCE, CARTESIAN PRODUCT, lar juft munosabatlar ustidan amallar bajaradi (yoki Binary amallarni bajaradi)