SUYUNOV FURQAT “YUKSALISH O’QUV MARAZKI 7-SINF ‘ZBEKISTON TARIXI
1) Farg‘oniy yunon astronomlari, jumladan, Ptolemeyning «Yulduzlar
jadvali» asarida berilgan ma’lumotlarni ko‘rib chiqish hamda o‘sha davrdagi barcha asosiy joylarning geografik koordinatalarini yangidan aniqlash yuzasidan olib borilgan muhim tadqiqotlarda faol ishtirok etdi.
4. Ahmad Farg‘oniyning «Astronomiya asoslari haqidagi kitob» asari o‘rta asr musulmon Sharqi mamlakatlarida, so‘ng
Ispaniya orqali Yevropa mamlakatlarida astronomiya ilmining rivojini boshlab berdi.
3) Farg‘oniyning «Samoviy harakatlar va umumiy ilmi nujum» deb atalgan asari «Astronomiya asoslari haqidagi kitob» nomi bilan mashhurdir.
4) Asar XII asrda ikki marta lotin tiliga tarjima qilingan. XI asrda boshqa Yevropa tillariga tarjima qilinganidan so‘ng, al-Farg‘oniyning nomi «Alfraganus» tarzida dunyoga tanildi.
A)1,2,3 B)1,2 C)3,4 D)1,4 5. 1998-yilda allomaning
necha yillik tavallud sanasi katta tantanalar bilan nishonlandi.
A) 1250 yillik B) 1300 yillik C) 1200 yillik D) 1400 yilli
6.Qachon Misr poytaxti Qohirada allomaga haykal o‘rnatildi.
A) 2008-yilda B) 2009-yilda C) 2007-yilda D) 2000-yilda
7. Farg‘oniyning yuqorida nomi keltirilgan asaridan tashqari qaysi qo‘lyozmasi turli mamlakatlar kutubxonalarida saqlanmoqda.
1) «Usturlob yasash haqida kitob»,2) «Al-Farg‘oniy jadvallari», 3), «Kitob at-tarix»
4) «Oyning Yer ostida va ustida bo‘lish vaqtlarini aniqlash haqida risola»
5)«Kitob ar-ruhoma»,6) «Yetti iqlimni hisoblash haqida»
A)1,2,3,4,5,6 B)1,2,4 C)1,2,3,4 D)3,4,5,6
8. Al-Farg‘oniy qachon Qohira yaqinidagi Ravzo orolida «nilometr», ya’ni suv sathini belgilovchi uskuna yasagan.
A) 862- yilda B) 860- yilda C) 864- yilda D) 861- yilda
9. Uskuna ilk bor Nil daryoda sinab ko‘rilgani uchun shunday nom olgan.
A) Nil B)Sirdaryo C)Amudaryo D)Qashqadaryo
10. Qancha kilometr uzunlikdagi Buyuk Nil Misr xalqi uchun hayot-mamot daryosi edi.
A)4000 B)2000 C)30000 D)40000
11. Yevropa Uyg‘onish davrining mashhur olimi Regiomontan XV asrda qaysi davlatlar universitetlarida astronomiyaga doir ma’ruzalarini Farg‘oniy asarlari
asosida o‘qigan. A)Germaniya va Angliya B)Fransiya va Italiya
C) Avstriya va Italiya D)Slovakiya va Chexiya
12. Quyidagi bandlar mazmuniga oid yakuniy hukmni aniqlang.
I. Mamlakat hududining atigi olti foizidagina dehqonchilik qilish, biron yegulik yetishtirish mumkin bo‘lgan. Bu ham Nil tufayli. Qolgan qismi qumlik bo‘lib, bu joylarga daryo suvi yetib
bormas edi..,.
II. Ana shu olti foiz suvli yer xalqni boqib
kelgan. Hozir ham shunday. Ammo o‘shanda Nil suv sathi tizginsiz bo‘lgan. Ya’ni, bir yil suv sathi ko‘tarilsa,qirg‘oqdagi dehqon yerlarini suv bosib, hosili nobud bo‘lardi
III. Ahmad Farg‘oniy yulduzlar harakatini uzluksiz kuzatish barobarida Nil daryosi sathidagi o‘zgarishni hisobga olgan holda daryodan uzoq-yaqinligiga qarab yerlar hosildorligi jadvalini tuzadi va shu tartibda soliq tizimini yaratadi..
IV. Farg‘oniy nomi Dante (XV asr) va Shiller (XVIII asr) tomonidan tilga olinadi.
A) I – to`gri, II – to`g`ri, III – noto`g`ri,IV– noto`g`ri B) I – to`gri, II – noto`g`ri, III – noto`g`ri, IV– to`gri C) I – to`gri, II – to`g`ri, III – noto`gri, IV – to`gri D) I – to`gri, II – to`g`ri, III – to`gri, IV–noto`g`ri, 13. Atoqli astronom Yan Geveliy qachon va qaysi kitobida oydagi kraterlardan birini buyuk vatandoshimiz Ahmad Farg‘oniy nomi bilan ataydi. A) 1640-yili nashr qilingan «Gelenografiya»
B) 1647-yili nashr qilingan «Felenografiya» C) 1645-yili nashr qilingan «Selenografiya» D) 1647-yili nashr qilingan «Selenografiya»
Do'stlaringiz bilan baham: |