1. Pul tizimi. Pul muomalasi va uning amal qilish qonuniyatlari Pul bozori. Pulga bo‘lgan talab va pul taklifi

Moliyaviy sarosimalik – bu mijozlar omonatiga qo‘ygan pullarni bir vaqtning o‘zida olishga urinishlari, banklarda esa talab qilingan miqdorda pulning yo‘qligi sababli ularning sarosimaga tushib qolishidir. Bu nafaqat banklar balki ular bilan bog‘liq kompaniyalarning ham bankrot bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

Biroq Moliyaviy sarosimalik har doim ham yuz beravermaydi. CHunki mijozlar omonatlari, bank depozitlari tegishli tartibda sug‘urtalananadi. Agar bank biron sabab bilan yopilsa, uning mijozlari qisqa muddatda konpensatsiya olishni mo‘ljallashlari mumkin.

Sug‘urta fondi mablag‘lari etmagan taqdirda hukumat zarur pulni emissiya qiladi. Ma’lumki, hamma banklarda aktivlar summasi bankning o‘z kapitalidan bir necha marta yuqori, uning koeffitsienti 15:1 gohida 25:1 gacha etadi. Undan tashqari aktivlar umumiy summasida muddati uzaytirilgan kreditlar mavjudki, uning bir vaqtda to‘lanishi ro‘y bermaydi.

Umuman olganda bank tizimida moliyaviy xatarlarni sug‘urtalash butun bir tizimi mavjudki bu moliyaviy sarosimalikning oldini olishni kafolatlaydi.

Muhokama uchun savollar:

1. 
   Pul muomalasining mazmunini tushuntiring.
   
2. 
   Muomala uchun zarur bo‘lgan pul miqdori qanday omillarga bog‘liq?
   
3. 
   Kreditning mohiyati, vazifalari va manbalarini ayting.
   
4. 
   Kreditning sudxo‘rlikdan farqi nimada? Qanday kredit turlarini bilasiz?
   
5. 
   Bank va ssuda foizi o‘rtasidagi farqlarini ko‘rsating.
   

2