1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

 
 
130 
13-rasm
. E. soli 
hujayrasidagi T-4 bakteriofaglar hosil qilgan “blyashkalar”(1) 
Hayvon viruslarini yuqumliligi tovuq embrionlariga virus yuqtirib yangi 
tug‘ilgan yoki katta hayvonlar (ko‘pincha sichqonlar) ga virus yuqtirib 
aniqlanadi. Virus borligini hayvonlarni nobud bo‘lishi (
letaln. isxod
) yoki 
spetsifik simptomlar (m., 
maxsus antigenlar hosil bo‘lishi yoki sut 
kislotasining
degidrogenazasi
ni kasal hayvon qonida hosil bo‘lishiga qarab 
aniqlanadi. 
Bundan tashqari, yana bilvosita aniqlaydigan usullar qo‘llaniladi. Bu usul 
ba’zi 
viruslarni eritrotsitlarni ustki yuzasi hususiyatlarini o‘zgartirishi
va u 
asosida ularni 
agglyutinatsiya (yopishishi) bo‘lishiga
olib keladi. Bu usul ancha 
oddiy va tez bo‘ladigan usul bo‘lishiga qaramasdan uni sezgirligi ancha pastdir. 
Bu metodlardan boshqa metodlar ham ko‘p bo‘lib ular virus titrlarini aniqlashda 
ishlatiladi va ular ma’lum qo‘llanmalarda berilgan. 
Ishlatiladigan (qo‘llaniladigan) usulga qarab virus titrini 
1 ml dagi viru
s 
miqdorini, yoki blyashka hosil qiluvchi birlikka qarab (BOE), yoki to‘qima 
kulturasi bor probirkalarni 50 % da sitopatogen ta’sirlarga ega doza (ni),
yoki hayvonlarni 50 % ni letal holatga olib keladigan (LD
50
) va h.ni 
aniqlanadi. 
Endi virusni identifikatsiya 
qilinadi. Viruslarni identifikatsiya qilish uchun 
har xil sezgir sistemalarda virus ko‘payishini o‘rganiladi, chunki ma’lum 
hujayralarda virusni 
ko‘payishi yoki ko‘paymasligi virusni eng xarakterli
belgilarig
a 
kiradi. 
Viruslarni 
identifikatsiya 
qilish 
metodlari 
ichida