1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

2.2-jadval 
Marketing kommunikatsiyalari turli tariflarining tanqidiy tahlili 
Guruhlar 
Marketing kommunikatsiyalarining 
talqin etilishi 
Tanqidiy tahlili 
1 guruh 
Kishilar kommunikatsiya jarayonining eng 
maqbul birligi hisoblanadi 
Kishilar 
turli 
toifadagi 
uy 
xo‘jaliklarida, oilalarda, turli
institutsional 
birliklarda 
va 
madaniy darajalarda faoliyat 
yuritadi. Ularning ong darajasi 
va 
ish 
tajribalari 
turlicha. 
Ammo 
kommunikatsiya 
jarayonida turli belgilarning 
qo‘llanilishini 
e’tiborga 
oladigan bo‘lsak, vaziyat ancha 
yengillashadi va bu jarayon 
ijtimoiy hayotga oid ekanligi 
ma’lum bo‘ladi. 
2 guruh 
Aniq yo‘naltirilgan axborotlarning 
marketing faoliyatga ta’siri muammo 
sifatida qaraladi va baholanadi. Marketing 
kommunikatsiyalari kundan-kunga 
ahamiyatli bo‘lgan, korxona va 
shaxslarning kundalik hayoti va 
muvafaqqiyatini usiz tasavvur etib 
bo‘lmaydigan jarayon sifatida qaraladi
 
Biroq tovar va xizmatlar, ularni 
ishlab 
chiqaruvchilar 
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni har 
qanday 
ommaviy 
axborot 
vositalari 
orqali 
topishimiz 
mumkin. 
Marketing-miksning 
barcha elementlari o‘z holicha 
kommunikativ xususiyatga ega
 

---

33 
2.2-jadval (davomi) 
3 guruh 
Uzatuvchi va qabul qiluvchi uchun 
ahamiyatli axborotlar almashinadigan 
taqdirda vujudga keluvchi va samarali 
hisoblangan kommunikatsiyalar 
 
Bunda marketingning mohiyati 
e’tiborga olinmaydi va asosiy 
urg‘u axborot qabul qiluvchiga 
qaratiladi. Shuni ham alohida 
ta’kidlash 
kerakki, 
kishilar 
axborotni o‘z talqinicha qabul 
qiladilar va tamomila yangi 
mazmun 
berishi 
mumkin. 
Shuningdek, bugungi kunda 
axborotlarni o‘zimizga taalluqli 
bo‘lmasa ham qabul qilamiz va 
tahlil 
qilishimiz 
mumkin. 
Masalan, 
internet 
orqali 
tarqatilayotgan 
spamlar, 
reklamalar.
 
Bozor munosabatlarining jadallashuvi, marketingning zamonaviy tus olishi, 
globallashuv, kommunikatsiya jarayonlarining konvergensiyasi va ommasizlashuvi 
marketing kommunikatsiyalarining ustuvor konsepsiyalarini ishlab chiqish va ularni 
o‘zaro tahlil qilib borishni taqozo etadi. Zamonaviy sharoitlarda marketing 
kommunikatsiyalari turli nazariyalarni umumlashtirishga va ularning eng muhim va 
dolzarb 
hisoblangan 
jihatlarini 
qo‘llashga harakat qilmoqda. Bu esa 
marketologlarning qisqa muddat ichida kognitiv, affektiv va xulqiy samaraga 
erishishlariga imkon beradi [29,23].