1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Narx chegirmalari (Price promotions / discounts) 
Narx tashlamasi ko‘rinishidagi chegirmalar eng keng tarqalgan rag‘batlash 
vositasi hisoblanib, kam harajat, kam vaqt talab qiladi. 
Narx chegirmalari ko‘rinishidagi usullarda amalga oshirilishi mumkin: 
–
 
kelishilgan tovar yoki miqdorni harid qilganda taklif qilinadigan narx 
chegirmasi; 
–
 
doimiy mijozlar tomonidan bonus ochkolar taqdim etilganda taklif 
qilinadigan narx chegirmasi; 
–
 
mavsumiy narx chegirmalari va mavsumiy tovarlarni sotib tugatish 
jarayonidagi chegirmalar; 
–
 
yubiley sanalar, milliy va an’anaviy bayramlar munosabati bilan taklif 
qilinadigan narx chegirmalari; 
–
 
muayyan iste’molchilar toifasiga taklif qilinadigan narx chegirmalari; 
–
 
firmaning to‘laligicha yangi turdagi tovarlar savdosiga o‘tishi munosabati 
bilan eskirgan modeldagi tovarlarga taklif qilinadigan narx chegirmalari; 
–
 
naqd pulga harid qilinganda taklif qilinadigan narx chegirmalari; 
–
 
bir zumda sotib tugatish chog‘ida taklif qilinadigan narx chegirmalari va 
boshqalar. 
Narx chegirmalari tovarning umumiy qiymatidan ma’lum foizini pasaytirishni 
anglatadi. Narx chegirmalarini narx ko‘rsatkichlarda yorqin ranglarda va raqamlarda 
yozish muhim ahamiyatga ega. Narx chegirmalarini o‘rnatishda quyidagi qoidalarga 
e’tibor berish zarur: 
−
chegirma miqdori qanchalik yuqori bo‘lsa, aksiya shunchalik samarali 
bo‘ladi; 
−
ayrim paytlarda chegirma miqdorini emas balki summasini ko‘rsatish afzal; 
−
keng turdagi tovar assortimentiga narx chegirmasini o‘rnatishda bitta 
tovarga katta miqdorda chegirma o‘rnatish, qolganlariga o‘rnatmaslik afzalroq; 
−
narx chegirmalarini ma’lum davrda qo‘llash va bekor qilish samara beradi.