1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

PR tadbirlarining dasturini ishlab chiqish. 
PR tadbirlarini amalga oshirish 
uchun aniq maqsadlar belgilab olinadi va mos keluvchi dasturlar ishlab chiqiladi. PR 

---

154 
bo‘yicha mutaxassislar maxsus uslublarni yaratadilar, bir-birlarini o‘zaro tushunishni 
yo‘lga qo‘yish tajribalarini to‘playdilar. PRning maqsadlari aniq bo‘lgandan keyin 
dastur ishlab chiqishga kirishiladi. Maqsadlar yaqin kelajakka va uzoq muddatga 
mo‘ljallangan bo‘lishi mumkin. Har bir dasturda ularga erishish bo‘yicha harakatlar 
tizimi aks ettiriladi. Odatda dasturlarni ishlab chiqishda o‘tkazilgan tadqiqotlarda 
to‘plangan ma’lumotlarga tayanilib, oldingi ishlarning natijalari tahlil qilinadi. Bu o‘z 
navbatida yangi sodir bo‘lgan o‘zgarishlarni e’tiborga olish imkonini beradi va shu 
orqali barcha ishlarga zaruriy qayishqoqlik va moslashuvchanlik ta’minlanadi. PR 
ijtimoiy jarayon bo‘lib, inson omiliga asoslangan. Shu bois, u mutaxassislardan 10% 
intuitsiya, 25% tajriba va 65% yaratuvchanlikni talab etadi. 
PR-dasturini tuzish quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi: 
1. Vaziyatni baholash.
2. Maqsadlarni aniqlash.
3. Jamoatchilikni aniqlash.
4. Ommaviy kommunikatsiya kanallarini, ta’sir o‘tkazish texnikasini tanlash.
5. Byudjetni rejalashtirish.
6. Natijalarni baholash. 
Firma PR-dasturining tuzilishi quyidagi bo‘limlarni o‘z ichiga oladi. 
1.
Tashkilot missiyasini aniqlash; 
2.
Vaziyatning SWOT-tahlili: Strengths (kuchli tomonlar), Weaknesses 
(kuchsiz tomonlar), Opportunities (imkoniyatlar), Threats (tahdidlar); bunda dastlabki 
ikkita parametrlarga ichki omillar (faktorlar) sifatida (biz o‘zgartirishimiz mumkin 
bo‘lgan narsalar), keyingi ikkita parametrlarga – tashqi omillar (faktorlar) sifatida 
(biz hisobga olishimiz lozim bo‘lgan narsalar) qaraladi; 
3.
Maqsadlar va vazifalar; 
4.
Tamoyillar; 
5.
Ish uslublari va shakllari; 
6.
Auditoriya turlari va maqsadli guruhlar; 
7.
Tayanch g‘oya, ramz, logotiplar; 
8.
Samaradorlikni baholash va natijalarni nazorat qilish. 
PR dasturlarida “media relations”ga, ya’ni ommaviy axborot vositalari bilan 
munosabatlarni rejalashtirishga ham katta e’tibor qaratiladi. Bundan maqsad – 
ommaviy axborot vositalari kanallari bo‘ylab xabarlar uzatish samaradorligini 
oshirish va ma’lumotlarning og‘ish imkoniyatlarini kamaytirishdan iborat bo‘ladi. 
Buning uchun muntazam ravishda brifinglar, matbuot anjumanlari, “davra 
suhbatlari”, ommaviy tortishuvlar, taqdimotlar orqali ommaviy axborot vositalari 
bilan o‘zaro manfaatli sherikchilik va hamkorlik o‘rnatish ko‘zda tutiladi.
PR-dastur faqatgina “media relations” va maqsadli auditoriya bilan 
kommunikatsiya o‘rnatish orqali cheklanib qolmaydi. Turizm infratuzilmasi, biznes 
sohasidagi sheriklar bilan munosabatlar o‘rnatish uchun maxsus uslublar va 
strategiyalar qo‘llaniladi. Qoidaga ko‘ra, sheriklar uchta guruhga: 
–
 
firma bilan umumiy maqsadlar bir bo‘lgan; 
–
 
firma bilan umumiy manfaatlar bir bo‘lgan; 
–
 
firma bilan umumiy muammolar bir bo‘lgan guruhlarga ajratiladi. 

---