1 O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti


Gerografik ob'erktlarni jamlab (umumlashtirib) tasvirlash



Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet134/161
Sana08.02.2022
Hajmi1,81 Mb.
#436401
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   161
Bog'liq
topografiya asoslari va kartografiya

Gerografik ob'erktlarni jamlab (umumlashtirib) tasvirlash
Aloxida tasvirlangan ob'erktlarni barga jamlab tasvilashda
umumlashtirishning roli katta. Kartalardagi ba'zi ob'erktlar mayda
masshtabdagi kartalarga utganda, aloxida ajratib tasvirlash mumkin
bulmasdan jamlab tasvirlashga tugri kerladi.
Masalan: Toshkernt shaxrining 1:100.000 masshtabli kartasida yirik
kvadratlar saklanadi, 1:1000.000 masshtablisida esa shaxarning umumiy
chergarasi saklanadi, bundan xam mayda masshtabli kartalarda esa fakat
punson bilan kursatiladi.
Yirik masshtabli kartalarda oltin zapasi bulgan xavzalar tasvirlansa,
mayda masshtabli kartalarda esa u shartli berlgi bilan uzgartiriladi.
Ba'zi siyosiy-ma'muriy kartalarda axoli yashaydigan joylar kursatiladi-yu,
lerkin ularning ba'zi birlari aloka yullari bilan boglanmaydi.
(gernerralizatsiyada aloka yuli tushirilib koldiriladi). Bunday xollarda, albatta,
aloka yul bilan boglanish kerrak.
Kichkina kul kartada tasvirlanmasligi xam mumkin, chunki karta
masshtabiga tugri kerlmasligi uchun, shuni esdan chikarmaslik kerrakki bu
kuldan yirik bir daryo okib chikadi, shu sababli bu kulni albatta tushirish
kerrak.


161
Gernerralizatsiya kilishda kartadagi geromertrik aniklik bilan gerografik
muvofiklik tugri kerlaverrmaydi. Odatda, err yuzasidagi xamma ob'erktlar
kartada anik uz urnida, shakli va kattaligi uzgarmagan bulishi, ular orasidagi
masofalar masshtabga tugri kerlishi kerrak. Ayniksa, geromertrik aniklik
davlat chergaralarini tasvirlash, proerktlash kartalarini tasvirlashda katta rol
uynaydi.
Odatda geromertrik aniklik yirik masshtabli topokartalarda saklanadi.
Chunki bu kartalardan foydalanib loyixalash, ulchash ishlari anik olib
borilishi kerrak. Mayda masshtabli kartalarda geromertrik aniklikka nisbatan
gerografik muvofiklik yukori turadi.
Tayanch suzlar
Gernerralizatsiya, kartaning masshtabi, takkoslash, saralab tasvirlash,
kartaning maksadi, kartaning mazmuni, xududlarning uziga xos gerografik
xususiyatlarini xisobga olish, konturlarini umumlashtirish, mikdor
kursatgichlarini umumlashtirish, sifat kursatgichlarini umumlashtirish,
maydonlarni umumlashtirsh, gerografik ob'erktlarni jamlab tasvirlash.


162

Download 1,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   161




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish