1-oraliq nazorat Savollar

1-oraliq nazorat
Savollar:

1. 
   Biznesning tovar sifatidagi xususiyatlari nimalardan iborat?
   
2. 
   Biznes qiymatini baholashning mazmun – mohiyatini va baholash faoliyatining asosiy tushunchalarini ochib bering?
   
3. 
   Korxona va uning tarkibiy qismlarini baholash ehtiyojlari nima bilan shartlangan?
   
4. 
   Korxona aksiyalari va qimmatli qog’ozlarni baholash qanday holatlarda o’tkaziladi?
   
5. 
   Korxona (biznes) qiymatini baholashga ta’sir etuvchi asosiy omillar qanaqa?
   
6. 
   1-Misol
   
7. 
   2-Misol
   
8. 
   3-Misol
   

Javoblar:
1.Korxona, xo’jalik yurituvchi subyekt yoki firma biznesni yo’lga qo’yishning tashkiliy-iqtisodiy shaklini o‘zida aks etadi. Shuning uchun biznesning tovar sifatidagi o'ziga xos xususiyatlari ularga ham xosdir. Lekin, shu bilan biiga, korxonaning o‘ziga xos xususiyatlari ham mavjud. Korxona yuridik shaxs sifatida fuqarolik huquqlarming obyekti hisoblanadi va tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish uchun mulkiy majmua sifatida qaraladi va uning faoliyati uchun mo'ljallangan mol-mulkning barcha turlarini o ‘z ichiga oladi, bular yer uchastkalari, binolar va inshootlar, mashinalar va jihozlar, xomashyo va mahsulot, moddiy aktivlar, mulkiy majburiyatlar.
Biznes tovarning barcha belgilariga ega va u fuqarolik-huquqiy muomala obyekti
bo‘lishi mumkin. Lekin bu alohida turdagi tovar hisoblanadi. Va ana shu
alohidalikni baholovchi xususiyatlar uni baholashning tamoyillari, modellari,
yondashuvlari va usullarini belgilab beradi.
Birinchidan, biznes - bu investitsiya tovari, ya’ni unga kelajakda foyda olish maqsadida sarmoya kiritiladi. Xarajatlar va daromadlar vaqt bo‘yicha ajratilgan.Bunda kutilayotgan foydaning miqdori ma’lum emas, ya’ni ehtimoliy xususiyatga ega, shuning uchun sarmoyador ehtimoliy muvaffaqiyatsizlik xatarim hisobga olishiga to‘g‘ri keladi. Agar bo'lajak daromadlar ularni olish vaqtini hisobga olgan holda investitsiya tovarini xarid qilish xarajatlaridan kam bo‘lsa, u investitsiyaviy tovar hisoblanadi.
Ushbu holatda uning muayyan sarmoya bilan, muayyan tashkiliy-iqtisodiy
shakl bilan aloqasi uziladi, biznesning qismlari boshqa, sifat jihatdan yangi
tizimni (korxonani) shakllantirish asosiga aylanadi. Bunda biznesning o‘zi emas,
balki uning alohida tarkibiy qismlari amalda tovar bo'ladi. jozibadorligini yo‘qotadi. Shunday qilib, mulkdor oladigan bo‘lajak daromadlaming joriy qiymati xaridor tomonidan bozor narxining yuqori chegaiasini o‘zida namoyon etadi.
Ikkinchidan, biznes tizim hisoblanadi, lekin u butun tizim sifatida ham
yoki uning alohida kichik bo‘lagi va hatto qismi sifatida ham sotilishi mumkin.
Uchinchidan, tovar sifatida biznesga bo'lgan ehtiyoj tovarning ichida ham,
tashqi muhitda ham kechadigan jarayonlarga bog‘liq. Bunda, bir tomondan,
jamiyatdagi beqaroriik biznesni ham beqarorlikka olib keladi, ikkinchi tomondan,
biznesning beqarorligi jamiyatning o'zidagi beqarorlikning yanada o‘sishiga olib
keladi. Bundan biznesning tovar sifatidagi yana bir xususiyati - uning fuqarolikhuquqiy muomalasini tartibga solishga bo‘lgan ehtiyoj kelib chiqadi.
To‘rtinchidan, biznes barqarorligining jamiyatdagi barqarorlik uchun
alohida ahamiyatini hisobga olgan holda nafaqat biznes aylanishi mexanizmini
taitibga solishda, balki biznesning bozor narxini shakllantirishda hamda uni
baholashni amalga oshirishda ham davlatning ishtiroki zarur.
Biznes tovar sifatida tegishli bozoilar va ulaming infiatuzilmasini rivojlantirish
zaruratini shart qilib qo'yadi. Bunda ushbu tovar butunligicha ham, lining
alohida qismlari bilan ham sotilishi mumkin, bu biznesni ko‘char va ko‘chmas
mulk bozorlariga ham, fond (sarmoya) bozorlariga ham jalb etish imkoniyatini
nazarda tutadi. Biznesning mulkiy bozorlardagi ishtiroki ular orqali mulk
huquqlari va ular bilan bog'liq manfaatlar boshqa shaxsga o‘tkaziladigan, narxlar
belgilanadigan va yerdan foydalanishning turli raqobat qiluvchi variantlari
o‘rtasidagi kenglik taqsimlanadigan tartib va mexanizmlar to‘plamiga mos keladi.