1.Muloqot tushunchasining uzviyligi va o‘ziga xosligi.
Muloqot(lotincha soʻz: aloqa-bogʻlanish, xabar; lotincha soʻzdan olingan: Communicare - umumiy qilish, bogʻlash, xabar qilish). Aloqa - bu har qanday tabiatdagi ob’ektlar o‘rtasidagi axborot almashinuvini o‘z ichiga olgan faol o‘zaro ta’sir turi. Muloqotning ijtimoiy funktsiyalari nafaqat iqtisodiy va siyosiy mexanizmlar, balki madaniy me’yorlar, qadriyatlar va ma’nolar orqali ham amalga oshiriladi. Tarix shuni korsatadiki, insoniyat ozining mavjudligi davomida doimo yangi turdagi kommunikativ ob’ektlarni (masalan, yozish, bosmaxona, Internet) yaratish bilan band bolib, bu bilim, tajribani uzatishga hissa qoshadi va inson faoliyati imkoniyatlarini kengaytiradi. Muloqot, jumladan, madaniyatlararo muloqot, birinchi navbatda, shaxslararo муносабатларга o‘zaro ta’sir ko‘rsatadi . Shaxsning asosiy shakllanishi o‘z-o‘zini hurmat qilish bo‘lib, u shaxsni boshqa odamlar tomonidan baholashga va uning boshqalarni baholashiga asoslanadi. Tilshunoslik va lingvodidaktikaning kommunikativ pragmatikaga qiziqishining ortishi tadqiqotchilarni xabarning individual-shaxsiy, qasddan (motiv va maqsadlar) va situatsion jihatlarini amalga oshiradigan til vositalaridan foydalanishni yaqindan organishga olib keldi. Dominant yonalishlardan biri bu bir jamiyat vakillari va turli madaniy jamiyatlar vakillari ortasida turli xil ijtimoiy sohalarda kommunikativ xatti-harakatlarning oziga xos xususiyatlarini organishdir. Madaniyatlararo aloqalarning kengayishi munosabati bilan jamiyatning chet tilini biladigan turli profilli mutaxassislarga bolgan ehtiyoji ortib bormoqda.
2. Axborot, ma’lumot tushunchasining uzviyligi va o‘ziga xosligi.
Axborot (lotincha informātiō «biror narsani aniqlashtirish, ifodalash, tushunchasi» - ma’lumot « shakl berish, o‘rgatish; o‘ylash, tasavvur qilish») - taqdim etish ma’nolarini anglatadi. Axborotlashtirish bilimlarni ijtimoiylashtirish, uni jamoat mulkiga aylantirishning eng muhim usuli hisoblanadi. Axborotlashtirish jarayonida millatning intellektual va axborot salohiyati yuksalib, bilishning ozi imkoniyatlari sezilarli darajada kengayib bormoqda. Bu butun jamiyatning intellektuallashuvining kuchayishiga olib keladi. Inson hayotidagi birinchi ma’lumot manbai xat bolib, uning qachon va qayerda paydo bolganligi haqida aniq ma’lumot yoq, lekin uning vazifasi xabar berish va fikr almashishdir. Xat mazmuni va xususiyatiga kora, u shaxsiy va davlat ahamiyatiga ega bolib, xatdagi ma’lumotlar shaxsiy hisoblanadi. Xalqaro huquqda ikki yoki undan ortiq davlat oʻrtasidagi diplomatik muzokaralar natijasida qabul qilingan kelishuvlar, shartnomalar yoki boshqa qarorlar haqidagi xabarlar ikki yoki undan ortiq davlat tomonidan rasman eʼlon qilinadi. . Axborot-kommunikatsiya faoliyati ta’lim xizmatlarining yangi qatoriga hamroh bolgan zamonaviy modifikatsiyadagi ta’lim xizmatini bozorga joriy etishga komaklashishga qaratilgan.
3. Mеdia savodxonlikning maqsadi, mazmun va mohiyati
Mediasavodxonlik va axborot madaniyatining hayotimizga chuqur kirib borishi tufayli axborot hajmi ham oshdi va bunday global jarayonda ommaviy demokratik muloqotning eng yaxshi kafolati hisoblanadiMediasavodxonlik - bu odamlarga turli xil ommaviy axborot vositalari, janrlar va shakllardagi xabarlarni tahlil qilish, baholash va yaratish imkonini beradigan ko‘nikma va qobiliyatlar to‘plamidir. Media (inglizcha media, lotincha oʻrta “vositachi”) keng tushuncha boʻlib, oʻz ichiga aloqa vositalarini, axborotni uzatish usullarini, shuningdek, ular tashkil etuvchi muhitni (media makonini) oʻz ichiga oladi. Ingliz tilidagi adabiyotda keng qo‘llaniladigan «axborot savodxonligi» atamasi yaxshi ma’lum, ammo Rossiyada keng qo‘llanilmaydi. Shu bois, “axborot savodxonligi” atamasi oz-ozidan beixtiyor odamlarning ozaro ta’siri va axborotning murakkab hodisasiga elementar, ibtidoiy, cheklangan tus beradi. M.ning maqsadi har bir medianing ustuvorliklari va kamchiliklarini tushungan holda ular tomonidan tarqatilayotgan axborotni saralay bilish. Mediasavodhonlik – mediani qabul qilish va uning faoliyatini baholash bo'yicha ko'nikmalar va malakalar majmuini bildiradi
Do'stlaringiz bilan baham: |