1-modul. Kompyuter kommunikatsiya texnologiyalari

 

Yangi avlod tarmoqlariga o‘tishning ahamiyati 

Masalaning  yana  bir  e’tiborli  jihati,  XXI  asr  boshida,  kommutatsiya 

qurilmalari  tuzilishi  butkul  o‘zgardi.  Avtomatlashgan,  kommutatsiyaning  yangi 

avlodlari  joriy  etilib  borilmoqda.  Texnologiyalarning  yutuqlari  uning  funksional 

imkoniyatlarini  kengaytirdi,  gabarit  hajmi  anchaga  qisqardi,  elektr  energiyasini 

tejashga asoslandi, eng muhimi aloqaning barqaror va texnik jihatdan yuqori sifatli 

ishlashiga  erishildi.  Endilikda,  kommutatsiya  qurilmalariga  dasturiy  boshqaruvga 

asoslangan texnologiyalar kirib bormoqda. 

Zamonaviy  raqamli  telefon  stansiyalari  bir  murakkab  majmuadan  tarkib 

topgan  bo‘lib,  ular  “kanallarni  kommutatsiya”lash  texnologiyalariga  asoslangan 

apparat-dasturiy  vosita  hisoblanadi.  Mazkur  majmua  IT  (intelektual  tarmoq)  va 

IXKRT  (integral  xizmat  ko‘rsatuvchi  raqamli  tarmoq)  tarkibidagi  xizmatlar 

ko‘lamini har jihatdan qo‘llab-quvvatladi.  

Infokommunikatsiyalar  tizimini  keng  ko‘lamda  rivojlantirish  g‘oyasining 

---

12 

 

zaminida  NGN-  keyingi  avlod  tarmoqlari  yotadi.  NGNning  asosiy  konsepsiyasi 

“paketli  kommutatsiya”  texnologiyalariga  o‘tish  bilan  izohlanadi.  Keyingi  avlod 

tarmoqlari  uchta  asosiy  axborot  turlari:  tovush,  ma’lumot  va  video  oqimlar 

kommutatsiya funksiyalarini amalga oshiradi. Shu bilan bir qatorda NGN tarmog‘i 

IP  paketlariga  asoslangan  jarayonidan  iborat  bo‘lib,  u  kommutatsiya  tizimining 

sifatli ishlashini ta’minlaydi.