1. Milliy hisoblar tizimi haqida tushuncha: asosiy yo‘nalishlar va ta’riflar

---

5-МАВЗУ.
 
5.1. O’zbekiston milliy hisoblar tizimi – iqtisodiy statistikaning uslubiy negizi. 
5.2. Аholi sataistikasi
 
5.1. O’zbekiston milliy hisoblar tizimi –iqtisodiy statistikaning uslubiy negizi. 
REJA: 
5.1.1. Milliy hisoblar tizimi haqida tushuncha: asosiy yo‘nalishlar va ta’riflar. 
5.1.2. Asosiy hisoblamalar tizimi. 
5.1.3. MHTdan makroiqtisodiy tahlil va bashoratlash maqsadida foydalanish. 
 
Tayanchiboralar: 
Miliiy hisoblar tizimi, milliy hisoblar tizimi hisoblamalari tasnifi, 
birlamchi daromadlar, daromadlarni taqsimlash hisoblamasining ko’rsatkichlari, yalpi ichki 
mahsulot, mavjud milliy daromd, sof milliy daromad. 
 
1. Milliy hisoblar tizimi haqida tushuncha: asosiy yo‘nalishlar va ta’riflar. 
MHT – jahonning barcha mamlakatlarida qo‘llanilayotgan makrodarajadagi bozor 
iqtisodiyotining holati va uning rivojlanishini o‘rganishda foydalaniladigan zamonaviy axborotlar 
tizimi bo‘lib hisoblanadi. Bu tizimning ko‘rsatkchilari va tasniflari o‘zida bozor iqtisodiyoti 
tarkibini, uning institutlari va faoliyat mexanizmini aks ettiradi. MHT davlatni boshqaruvchi 
organlar tomonidan bozor iqtisodiyotini tartibga solish maqsadida 1953 yildan boshlab, faqat 
rivojlangan kapitalistik mamlakatlarda qo‘llanilgan bo‘lsa, xozirgi kunda 150dan ortiq 
mamlakatlarda qo‘llanilmoqda. 
MHTning yana bir muhim yo‘nalishi «daromad» ko‘rsatkichini hisoblashga qaratilagan. 
Ingliz iqtisodchi olimi Dj.Xiks ta’limotiga ko‘ra «daromad» bu o‘zining to‘plangan 
boyliklarini kamaytirmagan holda o‘ziga hech qanday moliyaviy majburiyatlarni olmagan 
holda iste’mol tovarlari va xizmatlarini sotib olishi mumkin bo‘lgan maksimal pul 
summasidan tashkil topadi.