1. Mif va badiiy ijod. Mif va jahon adabiyoti. Mifning jahon adabiyoti tadrijidagi o‘rni

Tumanlar ichidan turguvchi sahar,

Senga yana shodon chiqurman peshvoz.

Azaliy ко’rking-la aylab musaxxar,

Zamin, bu kech menga bo’libsan hamroz.

Sen yana ko’ksimda uyg'otding istak.

Orzular ко’kida qilurman parvoz.

(Erkin Vohidov tarjimasi)
Faust endi afeonaviy Yelenani izlab Mefistofel va kimyogar Vagner tomonidan shisha idishda yetishtirilgan sun'iy odamcha Gomunkul ko'magida safarga otlanadi. Go'zal Yelenani topadi, ular orasidagi xayoliy muhabbatdan Evforion tug'iladi. Faust sarguzashtlari ramzlarga boy, ular tag zaminiga yetish alohida diqqat va tafakkur talab qiladi. Evforion halok bo'Iadi, go'zal Yelena ko'kka ko'tarilib g'oyib bo'ladi. Faust endi olam tashvishlari bilan band. U Mefistotel bilan imperatorlar urushida qatnashadi, qonuniy imperator g'alabasiga sabab bo'Iadi. Imperator unga dengiz bo'yidagi botqoq va balchiq yerlarni in'om qiladi, shu o'rinda ma'rifatchilik davrining ideal qahramoni -faoliyat kishisi, yaratuvchi inson namoyon bo'ladi, Faust bu yerlarni insonga xizmat qildirish uchun zo'r ishtiyoq bilan kirishadi. Faust bir umr izlanadi, inson umrining ma'nosi va mohiyatini anglab yetishga intiladi, nihoyat o'zi orzu qilgan «To'xta, ey daqiqa, go'zalsan g'oyat» deb ataluvchi lahzalar jonli, jo'shqin hayotda ekanligiga imon keltiradi, hayotdan ko'z yumar ekan, shunday xulosaga keladi:


Uzog hayot yo'lini oidim-u bosib,

Olam hikmatini ayladim yakun.

Kim - erk, hayot deb jang qilolsa har кип -

Erk-u hayot uchun о 'sha munosib.

(Erkin Vohidov tarjimasi)
«Faust» asari insonga nisbatan umid va ishonchga to'la. Hayotda ezgulik va taraqqiyot uchun kurash hech qachon so'nmaydi. Shu sababli ham asar yakunida Faust ruhi «Men bilan olishdi uzoq bu banda, Yuz tuban yiqildi vaqti yetganda», deya tantana qilayotgan shaytonga emas, jannat maloyikalari hukmiga o'tadi, inson qalbidagi iblisni yengishga muvaffaq bo'ladi.