1. Mehnat bozorining ishlash mexanizmi Mehnat bozorining turlari va modellari

Mehnat bozoridagi taklif mexanizmini oson tushunish uchun uni alohida lavozim misolida ko’rib chiqamiz. Birorta lavozim bo’yicha ish haqi oshgan (bunda boshqa lavozimlar bo’yicha ish haqi o’zgarmagan) taqdirda bunday lavozimda ishlashni xohlaydigan odamlar ko’payishi va aksincha, ish haqi pastroq bo’lgan taqdirda hyech kimda bunday xohish paydo bo’lmasligini kutsa bo’ladi. Shunday qilib, lavozimlar biron-bir muayyan bozorda mehnat taklifi ushbu bozorda ustunlik qilayotgan ish haqi stavkalari bilan bog’liq. Mehnat taklifi mehnat narxiga bog’liqligi 3.3.-chizmada ko’rsatilgan. Mehnat taklifi egri chizig’i kabi taklif egri chizig’i ham bunda boshqa omillarni e’tiborga olmay tuzilgan.

Faraz qilaylik, boshqa bir lavozim bo’yicha ish haqi oshadiyu, boshqa omillar o’zgarmay qoladi. Bunday taqdirda xodimlar avvalgi lavozimlarida ishlash mo’ljallarini o’zgartirib, ish haqi oshgan yangi lavozimlarini o’zlari uchun tanlaydilar. Bu esa taklif egri chizig’ining chapga siljishiga olib keladi, bu 3.4-chizmada ko’rsatilgan.

chizma. Mehnat bozorida talab va taklif.
Oraliq yakun yasar ekanmiz, shuni ta’kidlamoqchimizki, mehnat bozoridagi talab egri chizig’i ish beruvchilar har bir muayyan ish haqi stavkasi bo’yicha (boshqa omillar o’zgarmagan taqdirda) qancha miqdorda xodim olmoqchi ekanliklarini ko’rsatadi. Taklif egri chizig’i esa har bir ish xaqi stavkasi darajasiga muvofiq qancha xodim mehnat bozoriga chiqishi mumkinligini ko’rsatadi.