1. mbbt iga qo’yiladigan talablar mbbt ning turkumlanishi

MBBT iga qo’yiladigan talablar
Yuqorida ishonch hosil qilganimizdek, bu xotiralarning qoʼshimcha sarflanish, tanlash va xizmat koʼrsatish vaqtining koʼpayishini talab qiladi. Bundan tashqari, tuzilmalarni qayta tashkil etish xato qilish xususiyatiga ega boʼlgan dasturlar bilan bajariladi. Tizimli dasturlar foydalanuvchilarga oson boʼlmaganligi sababli, bunday xatolarni, maʼlumotlarni tasdiqlash operatsiyalari orqaligina aniqlash mumkin. Bu turli xil axborot tuzilmalarini samarali taʼminlaydigan tizimlarni loyihalashni qiyinlashtiradi. Bu qiyinchiliklarni yengish uchun zamonaviy MBBTlar quyidagi talablarga javob berishi lozim:

• maʼlumotlarning mustaqilligi;
• talablarning kuchli tili;
• javob (sado berish)ning qisqa vaqti;
• maʼlumotlar va kataloglarni qayta tashkil etishni qisqartirish yoki ulardan voz kechish.

MBBT iga qo’yiladigan talablar
Maʼlumotlarning mustaqilligi - MBBTga asosiy talab, so’rovlarning kuchli tili esa foydalanuvchining talablarini qondirishning muhim shartidir. Bu tillar assotsiativ manzillashtirish va maʼlumotlar toʼplami bilan amallar bajarish vositalariga ega. Bu esa oʼz navbatida EHMlardan samarali foydalanishga sharoit yaratadi.
MBBT iga qo’yiladigan talablar
a) foydalanuvchilarni maʼlumotlarni aniqlash va amallar bajarish tili vositalari bilan taʼminlaydi. Bunday vositalarga maʼlumotlarni aniqlash tili (MАT) va maʼlumotlar bilan amallar bajarish tili (MАBT) kiradi. Maʼlumotlar tili atamasi aytib oʼtilganlarining har ikkalasini yoki ulardan birini anglatadi. Maʼlumotlar soʼzi maʼlumotlar tilini C++, Paskal va h.k. kabi tillar turidan farqlaydi. Lekin maʼlumotlar tili universal tilga, masalan C++, Paskalga kiritilishi mumkin. Bunday holda dasturlashning universal tili va maʼlumotlar tili tegishli ravishda (kirituvchi) til va maʼlumotlarning til osti deb ataladi.
MBBT iga qo’yiladigan talablar
Maʼlumotlar bazasini boshqarish tizimi. Bu quyidagilarga imkon beruvchi dasturiy vositalarning toʼplamidir
b) foydalanuvchi maʼlumotlarining modelini qoʼllab-quvvatlashni taʼminlaydi. Maʼlumotlar modeli - baʼzi ilovaga tegishli fizik maʼlumotlarning mantiqiy taqdim etilishini aniqlash vositasidir.
c) aniqlash, yaratish va mantiqiy maʼlumotlar bilan amallar bajarish (yaʼni tanlash, yangilash, kiritish va yoʼq qilish)ga imkon beruvchi MАT va MАBT funktsiyalarini amalga oshiruvchi dasturlarni taʼminlaydi.