1-Мавзу: Қурилиш конструкцияларини ҳисоблаш ва лойиҳалаш тартиби. Қурилиш конструкцияларини чегаравий ҳолатлар услуби бўйича ҳисоблаш

SA_n* R_уп /_m*_c  A_n*R_y_c (1.2)
Бу ерда: A_n-элемент кўндаланг кесимининг (нетто) юзаси;
R_yn-элемент материалининг оқувчанлиги бўйича ҳисобий қаршилиги;
_c -ишлаш шароитини эътиборга олувчи коэффициент.
Шундай қилиб биринчи гуруҳ чегаравий ҳолати бўйича ҳисоблаш тенгламасини ёзамиз.
∑F_ni*N*_fi_nA_n*R_у*_c (1.3)
Чегаравий ҳолатни иккинчи гуруҳ бўйича ҳисоб ифодасини қуйидагича ёзиш мумкин:
∑F_ni*N_i_fi* _n*₂₂ (1.4)
Бу ерда:
₂- бирлик юк таъсирида элементдаги ҳосил бўладиган эластик деформация,
₂- норма бўйича ўрнатилган конструкциянинг чегаравий деформацияси.
Конструкцияларни чегара ҳолатларга ҳисоблаш, биноларни қуриш ва фойдаланиш даврининг барча босқичларида чегара ҳолатларидан биронтасининг ҳам вужудга келмаслигини таъминлайди. Бунда материал хусусиятларининг ноқулай ўзгаришлари, юкларнинг ноқулай бирга таъсир этиш эҳтимоли, фойдаланиш шароитлари ва конструкциялар ишлашининг ўзига хос томонлари ҳисобга олинган бўлади. Бунинг учун ҳисоблашда қуйидаги коэффициентлар киритилади:
_{юк бўйича ишончлилик} коэффициенти-^_fi
юкларнинг бирга таъсир этиш эҳтимоли коэффициенти-
ишлаш шароити коэффициенти-_c
биноларнинг вазифасига кўра ишончлилик коэффициенти - _n.
Чегаравий ҳолатлар усулининг моҳияти
Темирбетон конструкцияларини ҳисоблашнинг бундай усули бузувчи зўриқишлар усулининг такомиллашган варианти ҳисобланади:
Мазкур усул бўйича ҳисобланган конструкциялар бир мунча тежамли бўлади.
Унинг асосини қуйидагилар ташкил этади:
-конструкциянинг чегаравий ҳолати деган тушунчаси киритилди.
Стандарт СЭВ384-74 кўра барча чегаравий ҳолатнинг икки гуруҳи белгиланди: