1-Mавзу: Тил-ягона тизимлар мажмуи сифатида

10-Мавзу: Ўзбек тилининг ўз ва ўзлашган қатлами. 
Режа: 
1. Ўз қатлам: 
а) умум туркий сўзлар; 
б) соф ўзбекча сўзлар, уларнинг пайдо бўлиши. 
2. Ўзлашган қатлам: 
а) сўз ўзлаштириш ва унинг тарихий-этимологик сабаблари; 
б) сўз ўзлаштириш ва сўз қўллаш: умумий ва фарқли хусусиятлар. 
3. Луғат таркибининг бойиш манбалари ҳақида: 
а) ташқи манба асосида; 
б) ички манба асосида. 
Таянч тушунчалар: Ўз қатлам- ўзбек тили лексикасининг умумтуркий ва соф 
ўзбекча сўзлардан иборат қисми 
Ўзлашган қатлам- бошқа тиллардан олинган лексик ўзлашмалар қатлами.
Умумтуркий сўзлар- ўзбек тили луғат бойлигидаги энг қадимги луғавий 
бирликлар. 
Соф ўзбекча сўзлар- ўзбек тилининг ўзида ясалган (нисбатан янги) сўзлар. 
Арабча ўзлашмалар- араб тилидан ўзлашган сўзлар. 
Форс-тожик сўзлари- форс-тожик тилларидан ўзлаштирилган сўзлар. 
Русча-байналминал сўзлар - рус тилидан ва у орқали бошқа тиллардан 
ўзлаштирилган сўз ва атамалар. 
Ўзбек тили лексикасининг тарихий тараққиёти жараёнида сўз ва 
лексемаларнинг қандай қатламлари юзага келганлигини ва унинг сабабларини 
ёритиш; ўз қатлам ва ўзга қатламлар қандай сўзлардан таркиб топгпнлигини 
изоҳлаш; умумий туркий, ўзлашган қатламларнинг юзага келиш сабабларини
изоҳлаш; мустақилликдан сўнг ўзбек тилига рус тили ва у орқали кириб келган 
сўзларда қандай ўзгаришлар юз берганлигини ва унинг сабабларини ёритиб бериш. 
Адабиётлар: 
1. Ҳозирги ўзбек адабий тили. 1-том Т. 1966. 
2. Шорабдураҳмонов Ш.ва бошқалар. Ҳозирги ўзбек адабий тили. 1-қисм. Т. 
1980. 
3. Мирзаев М. ва бошқалар. Ўзбек тили. Т. 1978. 
4. Ўзбек тили лексикологияси. Т. 1981. 

---

5. Бегматов Э. Ҳозирги ўзбек адабий тилининг лексик қатламлари. Т. 1985. 
6. Турсунов У., Мухторов Ж., Раҳматуллаев Ш. Ҳозирги ўзбек адабий тили. Т. 
1975. 
7. Раҳматуллаев Ш. Ўзбек тилининг изоҳли фразеологик луғати. 1978. 
8. Асқарова М., Қосимова К., Ҳ.Жамолхонов. Ўзбек тили. Т.1989.