1 mavzu tibbiyot deontologiyasi asoslari. Hozirgi zamon tibbiyotida yatrogeniya, evtanaziya muammolari. Muloqot turlari. Klinika faoliyati bilan tanishish. Davolash muassasalari faoliyatini tashkil etish

8-Dietasi
Ko‘rsatmalar: asosiy kasallik sifatida
Maqsadi: ortiqcha yog‘li maxsulotlarni kamaytirish.
Xarakteristikasi: uglevodlar hisobiga ovqat ratsionida energiya qiymatini kamaytirish, ayniqsa, oson hazm bo‘ladigan va oz mikdorda - yog‘lar (asosan hayvon) oqsil normal yoki bir oz ko‘tarilgan darajalarda. Erkin suyuqliq natriy xlorid cheklash. Ovqatlar qaynatilgan, qovurilgan, pishirilgan shaklda tayyorlanadi. Qovurilgan, tozalab tashlangan va maydalangan mahsulotlarni istemol qilish.Ozik-ovqat harorati normal.
Kimyoviy tarkibi va energiya mikdori: oqsillar 90-110 g (hayvon 60%), yog‘lar 80-85 g, 150 g uglevodlar; energiya qiymati 7,1-7,5 KJ (1700-1800 kkal); natriy xlor 5-6 g, suyuqlik mikdori 1-1,2 l.
Oziqlanish tartibi: kuniga 5-6 marta.
Cheklanadigan taom va maxsulotlar: yuqori va birinchi navli bug‘doy unidan tayyorlangan mahsulotlar, kartoshka, don, baklajon, makaron mahsulotlari bilan tayyorlangan taomlar; go‘sht, g’oz, o‘rdak go‘sht, kolbasa, konservalar; yog‘li, sho‘r, baliq, baliq konservalari, ikra; yog’ pishloq, shirin pishloq, krem, shirin yogurt, eritilgan sut, yog‘li va sho‘r pishloqlar; qovurilgan tuxum; guruch (grechka,arpa va arpa bundan mustasno), mayiz, banan, anjir, xurmo, boshqa meva, shakar,murabbo, asal, muzqaymoq, kakao,go‘sht va pishiriq.


9-Dietasi
Ko‘rsatma:qandli diabetning yengil va o‘rtacha og’ir turida.Og’ir yoki yengil vaznli, insulinni qabul qilmaydigan yoki kichik dozalarda qabul qiladigan bemorlar, dietani shuningdeq insulin dozasini yoki boshqa shakar kamaytiradigan dorilarni qo’llashda ham buyuriladi.
Maqsadi:uglevod metabolizmini yaxshilash va yog’ almashinuvi kasalliklarining oldini olish, uglevodlarga nisbatan bardoshlik belgilash.
Umumiy xarakteristikasi: Ovqatda uglevod va hayvon yog‘lari tufayli o‘rtacha darajada kamaytirilgan energiya qiymati bilan ovqatlantirish. Protein tarkibi fiziologik meyorga mos keladi. Shakar va shirinliklar chiqarib tashlangan. Natriy xlorid, xolesterin, ekstraktorlar miqdori cheklangan. Lipitropik moddalar, vitaminlar miqdorini oshirib boring. Ovqatlanish uchun tavsiya etilgan ovqatlar: tvorog, yangi baliq, dengiz mahsulotlari, sabzavotlar, mevalar, don donalari, kepkadan non.Pishirilgan va qovurilgan va qovurilgan maxsulotlarni kamaytirish. o‘rniga energiya resursli ovqat qiymati hisoblanadi.Shakar, yoki sorbitolning ksilitoldan yordamida shirin taomlar va ichimliklar uchun.Ozik-ovqat harorati normal.
Kimyoviy tarkibi va energiya qiymati: oqsillar 90-100 g (hayvonlar 55%), 75-80 g (30% o‘simlik) yog‘lari, 300-350 g (asosan polisaxaridlar) uglevodlar; energiya qiymati 9.6-10.5 KJ (2300-2500 kkal); natriy xlor 12 g,suyuqlik mikdori 1,5 litr.
Ovqatlanish tartibi: kuniga 5-6 marta uglevodlarni bir xil taqsimlash.
Mumkin bo’lmagan maxsulot va ovqatlar: yog va yarim tayyorlangan mahsulotlar; kuchli, yog‘li bulyonlar, semolina, guruch, sutli sho‘rvalar; go‘sht, o‘rdak g’oz,kolbasa, konserva yog‘li maxsulotlar; yog‘li baliq, yog‘da konservalangan ikra,pishloqlar, shirin pishloqli kremlar, krem, guruch, semolina va makaron; tuzlangan sabzavotlar,Uzum, mayiz, banan, anjir, xurmo, shakar, murabbo, shirinliklar, muzqaymoq,yog‘li, uzum va boshqa shirin sharbatlar, shakarli limonadlar; go‘sht va pishiriklar.