1-mavzu. Tashkilot nazariyasining zamonaviy muammolari va uning ilmiy tizimdagi o’rni

Tashkilot nazariyasining asosiy usullari quyidagilardan iborat:

• - induktiv (xususiydan umumiygacha);
• - statistik (omillarning miqdoriy hisobi va ularning takrorlanish chastotasi: tashkiliy munosabatlar orasidagi barqaror aloqalarni topishga yordam beradigan ehtimolliklar nazariyasi, guruhlar, o'rtacha ko'rsatkichlar, indekslar, grafik tasvirlar yordamida hodisalarni o'rganish);
• - mavhum-analitik (ob'ektning asosiy xususiyatlarini aqliy ravishda ajratib ko'rsatish, o'rganilayotgan hodisaning umumlashtirilgan rasmini tuzishga imkon beradigan, aniqliklardan ajratish);
• - qiyosiy usul (o'zgarish jarayonlarini, o'rganilayotgan hodisaning dinamikasini aniqlashtirish uchun o'xshash ob'ektlarni tadqiqot ob'ekti sifatida tanlash).

Tashkilot nazariyasi deganda biz "tashkilotlarning tuzilishi, ishlashi va rivojlanishi jarayonini tavsiflaydigan va tushuntiradigan, ilgari surilgan barcha pozitsiyalar va umumlashmalarning haqiqiy asoslari to'g'risida bilim beradigan va sohadagi kashfiyotlarni keltiradigan tizimini nazarda tutamiz. Tashkiliy aloqalar va tendentsiyalar, qonunlar va tamoyillarning yagona boshlanishi ".

• Shunday qilib, tashkilot nazariyasi kontseptsiyasida bir necha jihatlar ajralib turadi. Bu nazariya:
• - tashkiliy bilim va amaliyotning nisbatini ifodalaydi;
• - tashkiliy va boshqaruv bilimlarining dinamik tizimidagi bilimlarning tarkibiy elementini bildiradi;
• - bilimlarning rivojlanish darajasini haqiqiylik darajasiga ko'ra ajratadi (muammo - faraz - nazariya);
• - ma'lum bir bayonotlar to'plamining aloqalarini belgilashga xizmat qiladi (barcha toifalar - vorislik munosabatlari, tushunchalar - ta'riflash munosabatlari);
• - tashkiliy munosabatlar va aloqalar haqidagi nazariy bilimlarning ma'lum darajadagi rivojlanish darajasiga mos keladigan bir necha funktsiyalar guruhini bajaradi.

tashkilotning Klassik nazariyasi

• klassik tashkilot nazariyasini tashkil etuvchi g'oyalar va tushunchalar ko'plab olimlar va amaliyotchilar tomonidan ishlab chiqilgan. : F.V.Teylor, F.Gilbret, G.Gantt, H.Mintzberg, X. Emerson, G. Taun, M. Kuk, A. Fayol, D. Lisli, A. Geyli, L. Urvik, M. Klassik tashkilot nazariyasining asosiy jihatlarini yoritishga katta hissa qo'shganlar. Ilmiy boshqaruv. Bu tendentsiyaning asosiy sharti shundaki, ishni ilmiy usullar yordamida o'rganish kerak. Ilmiy menejmentning mohiyati F.Teylor tomonidan "Ilmiy menejment tamoyillari" asarining quyidagi to'rtta asosiy qoidasida ifodalangan:
• - irodali qarorlar o'rniga, ishning har bir elementini ilmiy asoslash;
• - ishchi kuchini tanlash va o'qitish uchun ma'lum mezonlardan foydalangan holda; - odamlar bilan yaqindan ishlash;
• - menejer va xodimlar o'rtasidagi mehnat taqsimoti va mas'uliyatni asoslash.