1-мавзу: Тарбиявий ишлар методикаси фанининг

Birinchi klassifikatsiya (guruh) yangiliklarni kiritish, maktab va oliy tizimda sodir bo‘ladigan pedagogik jarayonga aloqadorligi bilan asoslanadi. Ushbu jarayonni tushunishga tayanib, quyidagi ko‘rinishdagi yangilik xillarini ajratish mumkin:

• 
  ta’lim maqsadi va mazmuniga;
  

• 
  pedagogik jarayon metodikasi, vazifalari, usullari, texnologiyalarga;
  

• 
  ta’lim va tarbiyani tashkil etish shakllari va vositalari;
  
• 
  rahbariyat, pedagog va o‘quvchilar faoliyatiga.
  

Ta’lim tizimiga ikkinchi klassifikatsiya (guruh) yangilikni kiritish masshtabi (hajmi) belgisiga asoslanadi. Bu yerda quyidagi o‘zgarishlarni ajratish mumkin:

• 
  bir-birlari bilan bog‘liq bo‘lmagan lokal va alohida (bir tomonlamalilik);
  
• 
  kompleks, o‘zaro bir-biri bilan bog‘liq;
  
• 
  butun maktab va oliy tizimni qamrab oluvchi, tizimli.
  

Uchinchi klassifikatsiya (guruh) innovatsion imkoniyatlarga qarab amalga oshiriladi. Bu holatda e’tiborga olinadi:

• 
  ta’lim dasturlari, o‘quv rejalar, tuzilmalarni takomillashtirish, ixtirochilik, ko‘rinishlarni o‘zgartirish bilan bog‘liq ma’lum va qabul qilinganlarni modifikatsiyalash;
  
• 
  kombinatorlikka (o‘zgartirishlar) xos yangilik kiritish;
  
• 
  radikal o‘zgartirishlar.
  

Yangilik kiritishning to‘rtinchi klassifikatsiyasi (guruh) oldingilariga nisbatan belgilariga asoslanib, guruhlanadi. Bunday yondashuvda yangilik o‘rin almashuvchi, bekor qilinuvchi yoki ochib beruvchilarga qarab belgilanadi. Bu holatda maktab va oliy tizimda yangilanish manbai sifatida:

• 
  mamlakat, region, shahar, tumanning ehtiyoji sifatidagi ijtimoiy buyurtmasi;
  
• 
  ijtimoiy buyurtmani region va viloyat ahamiyatiga molik qonun va hujjatlarda aks etishi;
  
• 
  inson to‘g‘risidagi kompleks fanga erishish, ilg‘or pedagogik tajriba;
  
• 
  xato va kamchiliklarni sinashda rahbar va pedagoglarning intuitsiyasi va ijodkorligi;
  
• 
  tajrib-sinov ishlari;
  
• 
  chet el tajribalari.