1-mavzu: sotsial geografiyaning ob’ekti va predmeti reja

Birinchi guruhga bir millatli, ya’ni asosiy millati jami aholisining 95 foizdan ortiq qismini tashkil etuvchi mamlakatlar, bularga Yevropada, Islandiya, Irlandiya, Norvegiya, Daniya, Polis Germaniya va boshqalar. Osiyoda Yaponiya, KXDR, Koreya Respublikasi, Bangladesh, Mongoliya, Goriiniya, Yaman, Oman, Qatar va boshqalar. Afrikada Misr, Liviya, Somali, Madagaskar, Janubiy Afrikadagi deyarli barcha mamlakatlar kiradi.
Ikkinchi guruhni ushbu ko’rsatkich 70-95 foizgacha teng bo’lgan mamlakatlar Buyuk Britaniya, Frantsiya, Islandiya, Finlyandiya, Ruminiya, Jazoir, Marokko, Zimbabve, Mavritaniya, Ispaniya, Botsvana, Xitoy, Vьetnam, Kambodja, Turkiya, Suriya, Iroq, SHri-Lanka, singapur, AQSH, Avsriya, Yangi Zelandiya va boshqalar tashkil etadi. SHular qatoriga O’zbekiston, Turkmaniston, Tojikiston, Ozarbayjon davlatlari ham kiradi. Uchinchi guruh mamlakatlarida Eron, Afg’oniston, Gruziya, Qirg’iziston, Qozoqiston, Pokiston, Malaziya, Laos, Markaziy, SHarqiy va Janubiy Afrika mamlakatlari va boshqalar asosiy millat umumi jami aholining yarmidan kami yoki ortiq biroq 70% dan past ko’rsatkich bilan ifodalanadi. To’rtinchi guruhda aholisi bir necha yirik mamlakatlarga ega lekin ulardan birortasining ulushi sezilarli bo’lmagan mamlakatlar to’plangan Xindiston, Indoneziya, Filippin, Rossiya, SHvetsariya, G’arbiy Yevropa, Afrika mamlakatlari va boshqalar. Ma’lumki XX asrning so’ngi chorak asri davomida etnik tarkibi murakkab bo’lgan mamlakatlarda millat aro munosabatlar murakkablashdi. Xar-xil majoralar va ziddiyatlar vujudga keldi. SHularning barchasi xar-xil tarixni va ijtimoiy siyosiy sabablarga ega. Binobarin Yevropaliklar tomonidan bosib olinib keyinchalik mustaqil qilishga erishilgan mamlakatda tub va maxalliy millat vakillari kamsitish xollari uchrab turadi.
Ziddiyatlarni ikkinchi manbai bu kam sonli millatlarning o’ziga xos tili va madaniyatini mensimaslik kamsitish. Buyuk Britaniyada SHotlandlar va Uelьsliklar Ispaniyada basklar Frantsiyada korsikoliklar Kanadada Frankanadaliklar va boshqalar.