1-Mavzu. Savdo menejmenti va oziq ovqat me’yorlari faninig predmeti vazifalari va maqsadi «Cавдо менежменти ва озиқ-овқат меъёрлари»

1.2. «Cавдо менежменти ва озиқ-овқат меъёрлари» фанининг предметини ўрганиш усуллари.
“Cавдо менежменти ва озиқ-овқат меъёрлари” фани ҳам бошқа иқтисодий фанлар қатори ўз предметини билиш ва ўрганишни тақозо қилади.
Аввало объект ва предмет терминларига аниқлик киритиб олиш лозим. Объект муаммоли жараён вужудга келган ва изланиш учун танланган жараён ёки қараш бўлса, предмет – объект чегарасида жойлашган барча воситалардир. Объект ва ўрганиш предмети илмий жараён категорияси сифатида умумий ва хусусий каби мослашади. Объект доирасида ўрганиш предметига хизмат қиладиган қисмигина ажратиб олинади ва айнан ўша қисмга эътибор қаратилади.
Бозор фаолиятидаги муаммоларни тўлароқ ўрганиш учун услубиёт асосий рол ўйнайди. Услубиёт– жараён ва қарашларни ўрганиш методлари ҳақидаги фандир. Услубиёт асосий масалани, яъни қайси илмий усул билан у ёки бу тизимнинг ҳақиқий фаолиятига ва унинг келажакдаги ривожига баҳо бера олишга ёрдам беради.
Услубиётни бир нечта асосий йўналишларга бўлиш мумкин:
биринчиси - субъектив, бунда хўжалик юритувчи субъект бир нечта вариантларнинг ичидан танлаб олинади;
иккинчиси - эмпирик, бунда билим фақат тажриба натижасида олинади, фақатгина кузатиш асосий рол ўйнайди, маълумотлар таҳлил ҳам қилинмайди, ўзаро алоқадорликда кўриб ҳам чиқилмайди;
учинчиси - рационалистик йўналиш, қайсики бу йўналиш ишлаб чиқариш ва тақсимотни кўпроқ ишончлироқ тартибга солишга ёрдам берадиган қонунларни очишни устун қўяди, масалан, қишлоқ хўжалиги маҳсулотини. Бунга мисол тариқасида Ф.Кеннинг иқтисодий жадвалини келтириш мумкин.
тўртинчиси - диалектик-материалистик йўналиш. Бу йўналиш кўпроқ илмий ҳисобланади, чунки бу йўналишда объектив таҳлил амалга оширилади, ҳақиқатда мавжуд қарашлар ва уларнинг ривожланиши тавсифланади. Диалектик йўналишнинг моҳияти; барча жараёнлар ва қарашлар доимо вужудга келади, ривожланади ва ўлади, яъни ҳамма вақт ҳаракатда бўлади.
Услубиёт ва услубни бир-бири билан чалкаштирмаслик керак. Услублар–фанда қўлланиладиган категория ва қонунлар тизимида қайта ишланадиган тадқиқот усулларидир. Бозор фаолиятини ўрганишда қуйидаги услублардан фойдаланилади: монографик, илмий абстракциялаш, анализ ва синтез, индукция ва дедукция, тарихий ва мантиқий, иқтисодий математик ва статистик усуллар. Улар ёрдамида бозор фаолиятидаги жараёнлар ва қарашларнинг миқдорий томонини аниқлаш ва уларни янги сифатга ўтказишга ёрдам беради.