1-Мавзу: Психологик маърифат ва ташвиқот йўналишининг мақсад ва вазифаси

Мактаб амалиётчи психологининг маърузалари :
Маърузангиз аввало байрам, ақлий ўйин, қониқишга айланиши зарур.
Сиз ҳаётга ишонч, яхшилик кўзи билан қаровчи инсон ролини ўйнайсиз, бундай роль бошланғич синф ўқувчилари ва ўсмирлар учун маҳсулдордир.
- сиз нейтрал «маълумот берувчисиз», психологик билимларни таклиф қиласиз, тингловчилар ўзлари нимани қандай бажаришни ҳал қилади. Ушбу роль ота-оналар олдида нутқ сўзлаётганда қўл келади.
- сиз ҳаёт фаолиятингиз, инсон унинг ҳаёти, таълим ва тарбияси ҳақида хотиржам фикр юритасиз. Бундай ролни зиёли ота-оналар ва юқори синф ўқувчилари аудиторияда ўйнаш мумкин.
- сиз маърузангиз давомида болаларни севиш, уларни психологик қўллаб қувватлаш ҳақида тўхталасиз. Бунда ўқитувчилар ва ота-оналар тингловчингиз бўлади.
Психологик маърузани бошлаш мумкин бўлган сўзлар ва ифодалар.
Ҳар бир маърузачининг дастлабки сўзлари тингловчиларга ишонтирувчи таъсир кўрсатишни яхши билади. Кимнинг олдида нутқ сўзлашингизга қараб, ўзингизга ёққан ифодаларнинг биридан бошлашингиз мумкин.
Ўзингизга ёққанини танлаш машқи‖ Сиз ўқитувчилар олдида нутқ сўзласангиз:
- Ассалому алайкум! Бугун сиз билан мураккаб муаммони муҳокама қиламиз..» (мулоқатнинг жиддий ва муаммоли бўлишини эслаши, аудиторияда «тенглик» позициясида ўзаро таъсир кўрсатиш мумкин»)
- Ассалому алайкум. Психологнинг ўқитувчилар олдида нутқ сўзлаши ҳам осон, ҳам қийин, бунинг осон томони шундаки, бизнинг олдимизда-умумий мақсад - ўкувчиларга таълим ва тарбия бериш мақсади турибди. Шунинг учун қийинки, қисқа мулоқат чоғида умумий муаммони ҳал қилишда бирлашиш, биргаликда умумий тил топиш зарур. (Психолог аудиторияга шериклик асосида касблараро ўзаро таъсир установкаси билан мурожат қилади)
Менинг қарашларим: психолог маълум психологик педагогик тавсияларни ишлаб чиқиш мумкин, бу муҳим албатта. Лекин ўқитувчи қийин ўсмирлар ёки орқада қолаётган ўқувчини тарбиялаш бўйича ўзининг кўп йиллик тажрибасига таяниши зарур.
Мен сизга психологияга қизиқиш намоён қилганингиз учун ташаккур билдирмоқчиман. Кўчада кучли ёмғир ва момақалдироқ бўлишига қарамасдан, зал тўла одамларни кўраяпман (маъруза бошлашдан олдин ҳиссий ижобий муҳитни яратиш).
- Дўстлар агар тингловчилар унчалик кўп бўлмаса, яқиндан суҳбатлашиш имкони мавжуд бўлади. Бугун бизда нафақат маъруза балки, диалог мулоқот суҳбат бўлиб ўтади. (Агар аудиторияга кам одамлар йиғилган бўлса, зўриқишни йўқотиш учун юқоридаги сўзлардан бошлаш мумкин).