1-мавзу. “Олдиндан зўриқтирилган темир-бетон конструкциялар технологияси” фанига кириш

6.1- расм. Олдиндан зўриқтирилган бетоннинг “унбонд” вариантидаги 
ГТИ тизим элементлари (Хюстон, АҚШ). 

---

6.2 - расм. ГТИ фирмасининг олдиндан зўриқтирилган бетоннинг “Вонд” 
вариантидаги тизим элементлари (Хюстон, АҚШ). 
 
ГТИ тизимининг барча трослари бетон қуйишдан аввал зарур
баландликда пластмасса стуллар ёрдамида маҳкамлаб ўртатиб чиқилади. 

---

---

---

---

---

6.2 Олдиндан зўриқтирилган темир-бетондан ноёб иншоотлар қурилишида 
фойдаланиш 
“Она ватан” ҳайкали. Олдиндан зўриқтирилган темир-бетондан ҳайкал
– ёдгорликларни барпо этиш амалиётида қўллаш илк бор Россиянинг
Волгоград шаҳридаги ―Она ватан‖ ҳайкалини барпо этишда амалга 
оширилган. Умумий баландлиги 85 метр бўлган ҳайкални, ўнг қўлида
узунлиги 33 метр (вазни 14 тонна) бўлган қилични юқори кўтариб турган,
баландлиги 52 метр бўлган аёл фигурасидан ташкил топган. Монумент 
чуқурлиги 16 метр бўлган пойдеворга ўрнатилган. Ҳайкални барпо этиш учун
5500 тонна олдинданзўриқтирилган темир-бетон ва 2400 тонна металл 
Конструкцияларидан (у турган пойдеворни ҳисобга олмаган ҳолда) 
фойдаланилган. 

---

Ҳайкалнинг монолит усулда ичи бўш қилиб барпо этилган темир –
бетон деворининг қалинлиги бор-йўғи 25 –30 см га тенг. Ҳайкалнинг
мустахкамлиги унинг ички томонида юздан ортиқ таранг қилиб тортилган
пўлар арқонлар ёрдамида амалга оширилган. Ички пўлат арқонлар тизими
уларнинг ҳолатини назорат қилиш осон бўлиши учун бетондан ташқарида
очиқ ҳолатдажойлаштирилган. Хар бир пўлат арқон 60 тонна куч билан тортиб
таранглаштирилган. Ҳозирга келиб 50 йиллик вақт мобайнида пўлат
арқонлар ўз кучларини анча йўқотган ва уларнинг кўпчилигини алмаштириш 
зарур бўлиб қолган.