1-мавзу: «Мещнат социологияси» фанининг ма=сади, вазифалари ва ижтимоий–и=тисодий фанлар билан узвий бо\ли=лиги

21-mavzu: Mehnat sohasida sotsiologik tadqiqotlarni

o`tkazish uslubiyoti.
Reja:
1.Sotsiologik tadqiqotlarni tashkil etish va o`tkazish usullari.

2.Sotsiologik tadqiqotlarda axborot to`plashning asosiy usullari.

Tayanch iboralar:
sotsiologik tadqiqot; sotsiologik tadqiqot dasturi; metodologik-nazariy va metodik-amaliy bo`lim; anketa usuli; tarqatish yo`li, pochta va matbuot orqali o`tkaziladigan anketalar; interv’yu usuli; erkin, standart va yarim standart interv’yu; uzoq muddatli va qisqa muddatli interv’yu; panel’, klinik va mo`ljalli interv’yu; kuzatish usuli; bevosita, bilvosita, o`zini-o`zi, ochiq-oydin, yashirin, uzluksiz, diskret kuzatish; hujjatlarni tahlil qilish usuli; kontent-tahlil; sotsiometriya usuli; test usuli; eksperiment usuli; eksperimentator; sotsiolog; respondent; anket’yur; intervyu`er.
Sotsiologik tadqiqotlarni tashkil etish va o`tkazish usullari.

Sotsiologik tadqiqotlar bo`lajak izlanishlarning ilmiy asoslangan reja va dasturini tayyorlashdan boshlanadi. Dastur, asosan ikki katta guruh-bo`lim, ya`ni metodologik –nazariy va metodik–amaliy bo`limlardan iboratdir. Nazariy-metodologik bo`lim mavzu tanlash, tadqiqot ob`ektini xarakterlash, maqsad va vazifalar, gipoteza, hamda, predmetini aniqlash kabi qismlarni o`z ichiga olsa, metodik-amaliy bo`lim ma`lumotlarni to`plash usullarini bayon etish, yig`ilgan materiallarni qayta ishlash, tahlil qili shva tavsiyalar ishlab chiqish singari amaliy faoliyatlarni mujassamlashtiradi.

Tadqiqotchi muayyan mavzuni o`rganishga kirishishi bilan turli ma`lumotlarga ega bo`lib boradi va ma`lum miqdoda «xomashyo» to`plaganidan keyin uni har tomonlama va jiddiy tahlil eta boshlaydi. Sotsiologik tadqiqotlarning yakuniy bosqichida hisobot tayyorlanadi. Hisobot ilmiy izlanishlar jarayonida to`plangan empirik ma`lumotlarni o`zida ifodalab, dasturda belgilangan barcha talablarning qay darajada bajarilganligini bayon etadi. Hisobot alohida tugallangan hujjat sifatida baholanishi va matbuotda e`lon qilinishi mumkin.

Sotsiologik tadqiqotlarda axborot to`plashning

asosiy usullari.

Sotsiologik tadqiqotlarda ijtimoiy ma`lumot to`plashning quyidagi usullari ko`proq qo`llaniladi: anketa, interv’yu, kuzatish, hujjatlarni tahlil qilish, sotsiometrik so`rov test o`tkazish, eksperiment (tajriba) va boshqalar.