1-Mavzu Mavzu: Kirish. Fanning tarkibi mazmuni va elektr manba turlari Reja

42-rasm.
Keyingi yarim davrda «b» nuqta musbat bo‘lganda D₃ diod ochiladi va C₃ sig‘im U_C3 = U_2m + U_2C = 3U_2m kattalikda zaryadlanadi. Shu bilan bir vaqtda C₁ sig‘im ham zaryadlanadi. C_n sig‘im n yarim davr orqali U_cn = n×U_2m kattalikka zaryadlanadi.Pulsatsiyani kamaytirish uchun tekislovchi filtr ishlatiladi.


15-Mavzu
Nosimmetrik va simmetrik kuchlanishni ko’paytiruvchi sxemalar
Reja:

1. 
   Nosimmetrik va simmetrik kuchlanishni ko’paytiruvchi to’g’irlagichlar
   
2. 
   O’zgaruvchan tok orqali kuchlanishni siljitish
   

Quvvati yuqori bo‘lgan elektr qurilmalar (elektrodvigatel, generator lampalarining qizdirgichlari va boshqalar) ishlatilganda kelayotgan tokning o‘zgarishiga qarab kuchlanishni mos ravishda o‘zgartirish kerak bo‘ladi. Ish jarayonida kuchlanishni o‘zgarishi elektr dvigatellarining aylanish chastotalarini o‘zgartirish va qurilmalarning ish holatlarini o‘zgartirish orqali amalga oshiriladi.
To‘g‘rilagichning chiqishidagi o‘zgarmas kuchlanishni siljitish o‘zgaruvchan tok orqali, o‘zgarmas tok orqali va boshqariluvchi ventellar orqali amalga oshiriladi. Bundan tashqari bu usullarning aralashgan hollari orqali amalga oshirish mumkin. Shular bilan bir qatorda yuklamaga bog‘liq bo‘lmagan holda yuklamaga kelayotgan kuchlanishni noldan to nominal qiymatgacha o‘zgartirish mumkin. Kuchlanishni siljitish avtomatik tarzda yoki noavtomatik tarzda amalga oshiriladi. Noavtomatik siljitish operator shaxs orqali amalga oshiriladi. Avtomatik siljitish esa avvaldan rejalashtirilgan dastur orqali amalga oshiriladi. Tashqi ta’sir natijasida siljiydigan kuchlanish bu yuklama kuchlanishi yoki undan oqadigan tok hisoblanadi.
Qurilma manbayi o‘zgaruvchan kuchlanish orqali siljitilganda siljitish transformatori, siljitish g‘altagi, induksiyali rostlagichlar orqali amalga oshiriladi. Bunda qurilmalarning kamchiligi shundan iboratki, ular katta hajim va og‘ir, ko‘p isrofli va inersiondir.
Chiqish kuchlanishini o‘zgarmas kuchlanishidan siljitis o‘zgaruvchan qarshiliklar orqali, ko‘mir gardishga o‘rnatilga tayoqchalar orqali, elektron lampalar orqali va transformator orqali amalga oshiriladi. Bunday qurilma-larning kamchiligi FIK ning kamligidir, chunki kerakli energiyaning bir qismi ularning ishlashi uchun sarf bo‘ladi.
Kuchlanishni siljitish ventil parametrlarni o‘zgartirib amalga oshiril-ganda, qurilma tezkor ishlaydi, energiya kam isrof bo‘ladi. Ammo bu usulning o‘ziga xos kamchiligi mavjud.
Bu usulda yuklamada kuchlanishning o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi hosil bo‘ladi, shu bilan bir qatorda cos j kamayadi. Kuchlanishning siljitish chegarasi qancha katta bo‘lsa, bu kamchilik shuncha ko‘payadi.