1 Mavzu: masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari reja Masalani qoyilishi

Yuqorida ko‘rilgan algoritmlarning tasvirlash usullarining asosiy maqsadi, qo‘yilgan 
masalani yechish uchun zarur bo‘lgan amallar ketma-ketligining eng qulay holatinni aniqlash va 
shu bilan odam tomonidan programma yozishni yanada osonlashtirishdan iborat. Aslida 
programma ham algoritmning boshqa bir ko‘rinishi bo‘lib, u insonning kompyuter bilan 
muloqotini qulayroq amalga oshirish uchun mo‘ljallangan. 
Blok-sxemalarni tuzishda 



6 Mavzu:Berolgan takroriy sonly siklik algoritmlar


Reja:1. FOR parametrli takrorlash operatori
2.Parametrli siklik algaritm tuzish

Parametrli takrorlash operatori. Agar siklli jarayonlarda takrorlanish 
soni oldindan ma‟lum bo„lsa, ko„p hollarda parametrli sikl operatoridan 
foydalaniladi. Parametrli sikl operatorining umumiy ko„rinishi quyidagicha:
for v:=x1 to xn do S;
bu yerda for (uchun), to (gacha) va do (bajar) - xizmatchi so„zlari; v - sikl 
parametri (haqiqiy bo„lishi mumkin emas); x1, xn - sikl parametrining mos 
ravishda boshlang„ich va oxirgi qiymati; S - sikl tanasi. 
Parametrli takrorlash operatorining ishlash prinsipini talabalarga 
tushuntirish uchun aniq misollarda uning imitatsion modelidan 
foydalanamiz (3.2.6-3.2.7-rasmlar). 3.2.6-rasmda parametri o„sib 
boruvchi takrorlash operatori har bir bandining bajarilish jarayoni uning 
imitatsion modeli yordamida ko’rsatilgan. Parametrli sikl operatori kamayib boruvchi shaklda tuzilgan dastur 
imitatsion modelining bajarilish jarayoni. 
Bu rasmda parametri kamayib boruvchi sikl operatorining ishlash prinsipi 

aniq misolda imitatsion model yordamida ko„rsatib boriladi. Rasmdan ko„rinib 

turibdiki, berilgan aniq misolda parametri kamayib boruvchi takrorlash