1-mavzu. Ma’lumotlar bazasi obyektlarini yaratish

1-mavzu. Ma’lumotlar bazasi obyektlarini yaratish.

Reja:

1. 
   Ma`lumotlar bazasi ob’yektlari
   
2. 
   SQL ma`lumot tiplari
   
3. 
   Ma`lumotlar bazasini yaratish
   
4. 
   Ma`lumotlar bazasi jadvallarini yaratish
   

Ma`lumotlar bazasi ob’yektlari

Jadval
Ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimlarida ma`lumotlar jadvallar deb nomlangan ma`lumotlar bazasining ob’yektlarida saqlanadi. Jadval ustunlar va qatorlardan iborat bo’ladi. Har bir jadvalda bir turdagi obyektlar haqidagi ma’lumotlar salanadi, ya’ni bir xil xossaga ega bo’lgan obyektlar saqlanadi.
Jadval – bu ma`lumotlar bazasida ma`lumotni saqlashning eng keng tarqalgan va eng oddiy shakli. Quyidagi misolda CUSTOMERS jadvalining ma’lumotlari keltirilgan:
+----+----------+-----+-----------+----------+
| ID | NAME | AGE | ADDRESS | SALARY |
+----+----------+-----+-----------+----------+
| 1 | Ramesh | 32 | Ahmedabad | 2000.00 |
| 2 | Khilan | 25 | Delhi | 1500.00 |
| 3 | kaushik | 23 | Kota | 2000.00 |
| 4 | Chaitali | 25 | Mumbai | 6500.00 |
| 5 | Hardik | 27 | Bhopal | 8500.00 |
| 6 | Komal | 22 | MP | 4500.00 |
| 7 | Muffy | 24 | Indore | 10000.00 |
+----+----------+-----+-----------+----------+
Maydon
Har bir jadval maydonlar deb nomlangan kichik ob`yektlarga bo'linadi. CUSTOMERS jadvalining maydonlari bu ID, NAME, AGE, ADDRESS va SALARY hisoblanadi. “Maydon”da obyekt xossasining qiymatlari saqlanadi.
Yozuv yoki qator
Yozuv ma`lumotlar qatori deb ham ataladi, u jadvaldagi bitta obyekt haqidagi ma’lumotlarni anglatadi. Masalan, yuqoridagi CUSTOMERS jadvalida 7 ta yozuv mavjud. Quyidagi misolda CUSTOMERS jadvalining bitta yozuvi keltirilgan:
+----+----------+-----+-----------+----------+
| 1 | Ramesh | 32 | Ahmedabad | 2000.00 |
+----+----------+-----+-----------+----------+
Ustun
Ustun - bu jadvaldagi ma`lum bir maydon bilan bog'liq barcha ma`lumotlarni o`z ichiga olgan jadvaldagi vertikal qism. Masalan, CUSTOMERS jadvalidagi manzil tavsifini ifodalovchi ADDRESS ustun hisoblanib, u quyidagi ko’rinishga ega.
+-----------+
| ADDRESS |
+-----------+
| Ahmedabad |
| Delhi |
| Kota |
| Mumbai |
| Bhopal |
| MP |
| Indore |
+----+------+
Ma’lumotlar bazasida Views (Ko`rinish), Prosedura, Funksiya kabi ob’yektlar ham mavjud bo’lib, ular alohida qaraladi.
NULL qiymat
Obyektlar haqidagi ma’lumotlarni jadvalga kiritishda ularning ba’zi xossalarining qiymatlari aniq bo’lmasligi yoki umuman qiymatga ega bo’lmasligi mumkin. Bunday hollarda xossa qiymati sifatida NULL qiymat yoziladi. Jadvaldagi NULL qiymati bu bo'sh bo’lgan maydonning qiymatidir, ya'ni NULL maydoni bu qiymatga ega bo'lmagan maydon. Odatda obyektning xossasiga qiymat bo’lishi shart bo’lmagan hollarda ushbu xossaga mos maydon NULL qiymat qabul qiladi.
Masalan, “NazoratNatijalari” jadvalida “Baho” maydoni bo’lib, ushbu jadvalda dastlab barcha talabalarda baho qo’yilgan bo’lishi shart emas, nazorat topshirilgandan keyin “Baho” maydoniga qiymat yoziladi.