1-Мавзу. Макроиқтисодиёт фанининг предмети, мақсади ва вазифалари

1. Истеъмол ва жамғаришнинг графиклари ва функциялари

• Гепотетик маълумотлар ва графикларга таяниб истеъмол функциясини ёзамиз:
• C = Сa + b х Yd,
• бу ерда:
• Сa – автономистеъмол;
• Yd – тасарруфидаги даромад (Yd =Y-Т; Т – солиқлар)
• b – истеъмол ҳажмининг тасарруфидаги даромадга боғлиқлигини ифодаловчи коэффициент, бошқача айтганда истеъмолга чегараланган мойиллик.
• ΔС
• b = ---------
• Δ Yd

1. Истеъмол ва жамғаришнинг графиклари ва функциялари

• Демак, истеъмол ҳажми автоном истеъмолга, тасарруфидаги даромад ҳажмига ва истеъмолга чегараланган мойиллик боғлиқ.

1. Истеъмол ва жамғаришнинг графиклари ва функциялари

• Жамғариш графигини ҳам истеъмол графигига ўхшаб алгебраик ифодалаш мумкин, яъни жамғариш функцияси қуйидаги кўринишга эга:
• S = - Сa + (1 -b) х Yd

1. Истеъмол ва жамғаришнинг графиклари ва функциялари

• Демак, истеъмол ва жамғариш ҳажмига қуйидаги омиллар таъсир кўрсатади:
• 1. Хонадон хўжаликлари даромадлари.
• 2. Хонадон хўжаликларида тўпланган мулк ҳажми.
• 3. Баҳолар даражаси.
• 4. Иқтисодий кутиш.
• 5. Истеъмолчилар қарзлари ҳажми.
• 6. Солиққа тортиш ҳажми.

1. Истеъмол ва жамғаришнинг графиклари ва функциялари

• Дастлабки беш омил таъсирида истеъмол ва жамғариш графиклари ўзаро тескари томонга силжийди. Бу беш омил таъсирида жорий тасарруфидаги даромад таркибида истеъмол ва жамғариш улуши нисбатлари ўзгаради. Солиққа тортиш даражасининг ўзгариши ихтиёрдаги даромад ҳажмини ўзгартиргани сабабли унинг таъсирида истеъмол ва жамғариш графиклари бир томонга қараб силжийди. Истеъмол функциясини аниқлаш борсидаги тадқиқотлар, унинг ҳажми шунингдек қуйидагиларга боғлиқлигини кўрсатди
• аҳолининг даромадлари ҳажми ва тўплаган мулки кўламига кўра табақаланиши даражаси;
• аҳолининг сони ва ёшига кўра таркибига.