1-Мавзу. "Корхоналарни ривожлантириш стратегияси" фанининг

“Навоий” 
ЭИИЗни 
ривожлантириш 
истиқболлари.Навоий 
ЭИИЗни ривожлантиришда айрим муаммолар ҳам мавжуд. Хусусан, 
вилоятда Самарқанд, Фарғона водийси, Хоразм вилоятларидаги каби 
меҳнат ресурслари унчалик кўп эмас. Айни вақтда Навоий шаҳрининг 
индустриал жиҳатдан тараққий этиб бориши республиканинг бошқа 
минтақаларидан аҳолининг оммавий кўчиб келиши натижасида тез 
орада йирик агломерация шаҳрига айлантиради. 
Навоий аэропортини транспорт-логистика марказига айлантирар 
эканмиз, транспортда юк ташиш борасида ҳам турли муаммоларга 
дуч келамиз. Чунки ҳар бир вилоят чегарасида юкларни ва 
ҳужжатларни давлат органлари томонидан текшириш жараёни кўп 
вақтни олади. Ушбу жараёнга боғлиқ бўлган органлар орасида бу 
муаммони ўзаро келишув асосида ҳал этишни амалга ошириш лозим. 
Юкларни ўз вақтида ва хавфсиз етказиш учун замонавий юк 
транспортлари паркларини ҳам яратиш лозим. 
Бугунги кунда Навоий вилоятида ЭИИЗни ва Навоий транспорт-
логистика марказини яратилиши, лойиҳаларнинг мувафақиятли 
амалга оширилиши мамлакатнинг индустриал-инновацион сиёсатини 
жиддий ривожлантиришга асос қўйиш имконини беради. Бироқ, 

---

185 
ЭИИЗни оффшорга айлантирмаслик жуда муҳим ҳисобланади. Чунки 
МДҲ мамлакатлари тажрибасидан кўриш мумкинки, оффшорларнинг 
акcарият қисми пулни четга чиқиб кетишиучун “қора тешик” 
вазифасини ўтайди. Бунинг учун чора-тадбирлар ва муайян тўсиқлар 
тизимини, ҳатто бошқарувни ҳам қайта ишлаш ва такомиллаштириш 
зарур. 
Навоий вилояти ва “Навоий” ЭИИЗда инвестицион муҳитни 
янада яхшилаш ва бу орқали хорижий инвестицияларни фаол жалб 
қилиш, мамлакатда юксак технологияли илм талаб ишлаб чиқаришни 
ташкил қилишмақсадида қуйидаги чора-тадбирларни амалга ошириш 
муҳим деб ўйлаймиз:

ички имкониятларимиздан келиб чиққан ҳолда экспортга 
йўналтирилган маҳсулотларни ишлаб чиқарувчи корхоналарига газ, 
сув, электр энергияси, ёқилғи, турли хизматлар кўрсатишнарҳларини 
пасайтириб бериш; 

қўшимча қиймати юқори бўлган товарларнинг, айниқса 
хизматлар соҳасининг хилма хиллигини таъминлаган ҳолда ишлаб 
чиқариш ва экспортни диверсификация қилиш. Молия, суғурта, 
консалтинг, маркетинг, менежмент, тиббиёт, туризм, транспорт, 
юридик, алоқа, телекоммуникация хизматларини, компьютер техника 
технологиялари ва дастурларини яратишга эътибор қаратиш;

қишлоқ жойларини шаҳарлаштириш орқали марказдаги турли 
ишлаб чиқариш корхоналарини нисбатан қолоқ бўлган ҳудудларга 
кўчириш, ҳудудларда ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ва хорижий 
инвестицияларни 
жалб 
қилишда 
маҳаллий 
тадбиркорларга 
маслаҳатлар бера оладиган профессионал уюшмалар тузиш;

---

186 

қишлоқ жойларида ишлаб чиқаришни ташкил қилган хорижий 
инвесторларга фонд ҳисобидан субсидия ва имтиёзли кредитлар 
бериш (Покистон, Хитой, Хиндистон тажрибаси); 

Республика тикланиш ва тараққиёт жамғармаси, давлат бюджети 
ва хорижий инвестициялар ҳисобидан минтақаларда ишлаб 
чиқаришни ташкил қилиш лойиҳаларига инвестиция грантларини 
ташкил этиш;