1 mavzu Kompyuter qismlari haqida ma‘lumot

Berilganlarnikatakchadan tahrirlash usuli:
«Sichqoncha» ning chap tugmasini ikki marta bosish, yangi berilganlarni kiritish, ENTER ni bosish yoki ishchi varag’i katakchasini ajratib olib, formula satrida bosish, yangi berilganlarni kiritish, ENTER ni bosish yoki kiritish tugmasini bosish kerak. 
Nusxani katakchaga joylash uchun:
1. Nusxa joylashishi kerak bo’lgan katakcha ajratib olinadi.
2. Katakcha ajratib olinib, "Sichqoncha”ning o’ng tugmasi bosiladi.
3. Katakcha ajratib olinib, Ctrl+V bosiladi.
Katakchalarni ko’chirishda ular almashish buferiga olinadi va keyin mavjuda katakchalar ustiga joylashtiriladi. 
Katakchalarni formatlashda – quyidagi parametrlarni o’zgartirish mumkin:
1. Shrift.
2. Shrift stili.
3. Shrift rangi.
4. Shrift o’lchami.
5. Katakchalardagilarni to’g’rilash.
6. Katakchani tekislash.
7. Katakchani turli rang va bezaklar bilan to’ldirish. 
Katakchalarni formatlash WORD for WINDOWS da matnlarni formatlash ishiga o’xshaydi.
Katakchalarni tozalashda o’chirish va tozalash buyruqlari orasidagi farqni yaxshi bilishi kerak.
Tozalash amallarini bajarish uchun katakchani ajratish, «Tuzatish» menyusidan tozalash buyrug’ini, keyin «Hammasini tanlash» buyrug’ini (shrift, o’lcham, bezaklar, tekislash, katakchadagi axborot belgilari) yoki katakchada berilganlarni tanlash (faqat berilganlarni va formulalarni), yoki formatlash buyrug’ini amalga oshirish kerak.
Ikkinchi usul – katakchani ajratib olish va DELtugmasini bosish bilan faqat katakchadagilarni tozalash mumkin.
Katakchani o’chirish – katakchani ajratib, «Tuzatish» menyusida «Katakchani o’chirish» buyrug’ini tanlash lozim. 
Katakchalar oralig’i, satr va ustunlar bilan ishlashning asosiy usllari va tavsifi
1. Oraliq ishchi varaqdagi ikki yoki undan ko’p ajratilgan varaqchalardir. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, katakchalar oralig’i bir katakchalar oralig’i bir vaqtning o’zida bir necha katakchalar bilan ishlash imkonini beradi. Bu ishni ancha osonlashtiradi. Oraliqlar yonma-yon bo’lishi yoki bo’lmasligi mumkin. Yonma-yon oraliqlarni hosil qilish uchun birinchi katakcha oralig’ida "Sichqoncha”ning chap tugmasini bosish, kursorni esa oxirgi katakchaga olib borish liozim. Yonma-yon bo’lmagan oraliqlarini hosil qilish uchun esa "Sichqoncha”ning chap tugmasi yordamida birinchi katakcha oralig’i ajratib olinib, Ctrl tugmasi bosiladi. Keyin kerakli yonma-yon bulmagan katakcha ustiga quyiladi. Bu amallarni bekor qilish uchun ishchi varag’ini bo’sh joyiga "Sichqoncha”ni olib borib tugmasini bosish kerak.
2. Katakchalar oralig’i bilan ishlashning asosiy usullari:
Katakchalar oralig’idagi axborot oralig’larining har bir katakcha bir katakchasida paydo bo’ladi. 
Ma’lumotlarnikatakchalargakiritishuchunkatakchalaroralig’iniajratib, ma’lumotlarnikiritish, so’ngraENTERnibosishkerak (klaviatyradankiritilganma’lumotlarhammakatakchaoraliqlaridapaydobo’ladi). Ma’lumotlarni formula satri orqali katakchaga kiritish uchun esa klaviaturada terish va formula satrida kiritish lozim. Kiritilganlarni bekor qilish (ENTER bosilgunga qadar) ESC tugmasi bilan amalga oshiriladi. Kiritilganlarni bekor qilish «To’g’rilash» menyusi yoki Ctrl+Z bilan amalga oshiriladi.
Katakchalar oralig’idagi ma’lumotlarni tahrirlash uchun ishchi varag’ida katakchalar oralig’iga ajratilib, yangi ma’lumotlar kiritiladi, so’ngra ENTER bosiladi.
Katakchalarni nusxalash uchun nusxalanishi kerak bo’lgan katakchalarni ajratib, «Tuzatish» menyusidan «Nusxalash» tugmasini bosish kerak.
Katakchalar oralig’ining nusxasini qo’yish uchun:
1. Katakcha oralig’ining nusxasi qo’yiladigan katakchani ajratish, «Tuzatish» menyusida «Ko’yish» buyrug’ini tanlab, yoki
2. Katakchani ajratib, «Qo’yish» buyrug’ini tanlab, «Sichqoncha»ning chap tugmasi bosiladi, yoki
3. Katakchani ajratib, uskunalar panelida «Qo’yish» tugmasi bosiladi, yoki
4. Katakni ajratib, Ctrl+V ni bosiladi.
Klaviaturadan foydalanib, qatorda yoki ustunda katakni ajratish mumkin, qatorni ajratish uchun SHIFT+SPACEBAR ni bosish, ustunni ajratish uchun esa Ctrl+ SPACEBAR ni bosish taqozo etiladi. 

8.