1-mavzu: Kasb psixologiyasining predmeti Reja: Kasb psixologiyasining predmeti, maqsadi va vazifalari, amaliy asoslari

sharoitlarini o`rganuvchi psixologiya yo`nalishidir.
Kasb psixologiyasi shaxsning kasbiy jihatdan shakllanishini o`rganadi. 
Bunda shaxs rivojlanishi kasbiy shakllanishi sifatida ko`rib chiqiladi. Kasb 
psixologiyasi-mehnat psixologiyasining kasblarni psixologik komponentlarini yoki 
muayyan kasbda ishlovchilarga nisbatan qo`yiladigan psixologik talablarni 
o`rganish hamda ilmiy tahlil qilish bilan shug`ullanuvchi bo`limidan iborat
3
.
Mutaxassislikning turli ijtimoiy– madaniy va ijtimoiy-iqtisodiy qarashlarida 
kasbiy xulq muhim ahamiyatga ega. Shaxsning psixomotor motivasion va kognitiv 
sifatlariga e`tibor berilgan holda kasbiy yutuqlarga asosiy e`tibor qaratiladi. Inson 
va uning kasbi o`rtasidagi, shuningdek, kasbiy vazifasi va kasblar olami tuzilmasi 
o`rtasidagi munosabatlar tahlil qilinadi. Kasb psixologiyasi inson uchun kasbiy 
faoliyatning ahamiyatini o`rganib, shaxsning kasbiy shakllanishini tadqiq etadi, 
shuningdek, yoshlikda kasbiy tasavvurlarni rivojlanishini, kasbiy yetuklik 
determinantalarini ayniqsa, kasbga kirishish va uning hayotga bo`lgan ta`sirini 
o`rganadi.
 Kasb psixologiyasining muhim aspektlari-
bu kasbiy faoliyatning tahlili, 
kasbiy maqsadlar, vaziyatlar, qiyinchiliklarini o`rganishi, kasbiy talablarni 
aniqlashdan iborat. Kasb psixologiyasining predmetining ta`rifiga asoslanib, uning 
quyidagi vazifalarini ajratib ko`rsatish maqsadga muvofiq: 
1. Shaxsning kasbiy shakllanishi asosiy tushunchalari va tadqiqot 
tamoyillarini, o`zining faoliyatiga tegishli uslublarini asoslash;
2. Kasb psixologiyasi predmetiga mos bo`lgan tadqiqot uslullarini ishlab 
chiqish va o`ziga xos uslublarini tuzish;
3. Kasblarning tavsifiy tuzilmasini psixologik tahlil qilish, kasblarni 
loyihalash uslublari va tamoyillarini ishlab chiqish; 
4. Shaxsning kasbiy shakllanishi qonuniyatlari va psixologik mexanizmlarini 
tadqiq etish.
_______________________________ 
3 
Saeman, H. (1998, July/August). Survey: Psychologists` incomes plummet. The National Psychologist, 1–2. 

---

Bu jarayon dinamikasini determinantlovchi omillarni aniqlash, kasbiy 
shakllanishdagi inqirozlarni tahlil etish;
5.Mutaxassislikning 
kasbiy 
desturuksiyalarini, 
ya`ni 
shaxsning 
deformasiyasi, kasbiy faoliyatga bo`lgan layoqatini pasayishi va boshqalar; 
6.Shaxsning kasbiy rivojlanish monitoringini yuritish, bu borada 
psixodiagnostik vositalarni ishlab chiqish hamda mutaxassislarni attestasiyadan 
o`tkazish;
7. Shaxsning kasbiy shakllanishiga psixologik yordam hamda insonning 
kasbiy hayoti davomida yordam berish, qo`llab-quvvatlash; 
8. Kasbiy maslahat, kasbiy ma`lumotning shaxsiy rivojlantiruvchi psixologik 
jihatlari, attestasiyadan o`tkazish, kasbiy rivojlanish psixotexnikasi, kasbiy 
korreksiya va reabilitasiya, kasbdan ketishga psixologik tayyorgarlik borasidagi 
bilimlar bilan qurollantirishdan iborat.