1-mavzu. Iqtisodiyot, bozor va iqtisodiy siyosat reja

---

1-mavzu. IQTISODIYOT, BOZOR VA IQTISODIY SIYOSAT
Reja:
1.1. Iqtisodiyot va bozor. Bozordagi muvaffaqiyatsizliklar va 
hukumat organlarining roli .
1.2. Iqtisodiy sohani boshqarish va tartibga solishning ma’muriy va 
iqtisodiy usullari va vositalari .
1.3. Iqtisodiy siyosatning tipologiyasi va konsepsiyasi

---

1.1. Iqtisodiyot va bozor. Bozordagi muvaffaqiyatsizliklar va 
hukumat organlarining roli .
Bozor iqtisodiyoti
– tadbirkorlik faoliyati, xo’jalik hisob-kitoblari, tovar va xizmatlarni 
ayirboshlashga, talab va taklif o’rtasida tartibga solinuvchi nisbatga asoslangan 
iqtisodiyotdir.
Aralash iqtisodiyot
– turli xil shakllarda bo’lib, bozor iqtisodiyoti va davlatning iqtisodiy 
jarayonlarni tartibga solishdagi ishtirokining uyg’unlashuvi bilan tavsiflanadi. O’tgan asrning 
80-yillar oxirida buyruqbozlik iqtisodiyoti o’rniga bozor iqtisodiyoti kelib, u mos keluvchi 
bozor munosabatlari va mulkchilikning turli xil shakllarini olib keldi. Buyruqbozlik 
(markazlashgan) iqtisodiyotda boshqaruv «yuqoridan pastga» amal qilgan bo’lib, qabul 
qilinuvchi qarorlarning samarali va asoslanganligi ta’minlash uchun zarur bo’lgan teskari 
aloqa doim ham ko’zga tashlanmagan bo’lsa, bozor iqtisodiyoti va bozor munosabatlari 
faoliyat turini tanlashda erkinlikni, tadbirkorlik faolligi va raqobatni ko’zda tutadi.

---

1.1. Iqtisodiyot va bozor. Bozordagi muvaffaqiyatsizliklar va 
hukumat organlarining roli .
Nomukammal bozor natijalari resurslarni qayta taqsimlash yoki rag'batlantirish tarkibini 
o'zgartirish orqali tuzatiladi. Bozor yetishmovchiligi nima ekanligini va nima uchun u 
davom etayotganini aniqlamasdan turib, bozorda muvaffaqiyatsizliklar uchun yechimni 
aniqlash mumkin emas. 
Mamlakatlarning rivojlanish tarixi shuni isbotladiki, garchand xamma joyga kirib 
boruvchi shaxsiy manfaatning «ko`rinmas qo`l»i uni yo`naltirib tursada davlatning 
aralashuvisiz iqtisodiyot o`zini- o`zi samarali boshqara olmas ekan. 

---