1-мавзу: «иионинг жамо¬ат тартибини саќлаш ва жамоат хавфсизлигини таъмин¬лаш фаолияти¬ни бош¬ќариш» ўќув курси¬нинг пред¬мети, вазифаси ва тузилиши

Тизимнинг учинчи бўғини
туман (шаҳар) бошқармалари (бўлим-
лари)нинг йўл ҳаракати хавфсизлиги бўлимлари (бўлинмалари, гуруҳ-
лари)ни ўз ичига олади.
Туман (шаҳар) бошқармалари (бўлимлари)нинг йўл ҳаракати хавф-
сизлиги бўлимлари (бўлинмалари, гуруҳлари) йўл ҳаракати хавфсиз-
лигини таъминлаш соҳасида қуйидаги функцияларни амалга оширади: 

бириктирилган ҳудудларда йўл-транспорт ҳодисалари, йўл 
ҳаракати қоидабузарликларини расмийлаштириш ва ўрганиш, транс-
порт воситаларининг техник ҳолатини, йўл-транспорт инфраструк-
турасини, шунингдек, йўлларнинг юкланганлик даражасини яхшилаш 
бўйича чораларни кўриш, таҳлиллардан келиб чиқиб, тегишли маълумот 

---

249 
ва таклифларни тайёрлаш ҳамда уларни юқори турувчи ички ишлар 
органларига тақдим этиш; 

йўлларда йўл ҳаракатини ташкил этиш, шаҳар-туманлар ҳудуди-
даги тирбандликларни бартараф қилиш, транспорт воситалар оқими-
нинг кўчаларда бир текисда тақсимланишини таъминлаш ва йўл 
шароитларини яхшилаш бўйича маҳаллий ҳокимликларга таклифлар 
киритиш; 

ҳудудда содир этилган йўл-транспорт ҳодисалари, шу жумла-
дан, моддий зарар етказилган ҳолатларнинг таҳлилини олиб бориш, 
йўл-транспорт ҳодисаларининг олдини олиш бўйича саф қисмлари 
ҳамда ички ишлар органларининг бошқа хизматлари билан ҳамкор-
ликда ташкилий ва амалий тадбирларни ўтказиш;

таҳлил асосида йўлларда йўл-транспорт ҳодисалари кўплаб содир 
этилаётган жойларни аниқлаб, тегишли йўл-коммунал хўжаликлари 
билан ҳамкорликда уларни бартараф этиш чораларини кўриш ва хизмат 
ҳудудида саф қисмлари фаолиятини ташкил этишда эътиборга олиш; 

йўл ҳаракати хавфсизлигига қарши ва транспорт воситаларидан 
фойдаланиш жараёнидаги маъмурий ҳуқуқбузарликлар билан боғлиқ 
йўл-транспорт ҳодисалари юзасидан суриштирув ишларини ўтказиш, 
йўл-транспорт ҳодисалари ва йўл ҳаракати қоидабузарликларининг 
олдини олиш ишларини амалга ошириш, шунингдек уларга қарши 
курашиш, ҳуқуқбузарликларнинг содир этилишига алоқадор шахс-
ларни аниқлаш, хизмат ҳудудида саф қисмлари шахсий таркибининг 
хизмат фаолиятини таҳлил асосида ташкил этиш, бу борада саф 
қисмларига таклиф киритиш;

ички ишлар органларининг бошқа хизматлари билан ҳамкорлик-
да олиб қочилган, ўғирланган ва ҳайдовчилари йўл-транспорт ҳодисаси 
содир бўлган жойдан яширинган транспорт воситаларини қидириш, 
транспорт воситалари билан боғлиқ жиноятларни қисқа муддатда 
очиш ишларини амалга ошириш; 

турли ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари томонидан ушлашга 
берилган транспорт воситаларини аниқлаш мақсадида ҳаракатда бўл-
ган транспорт воситаларини ушлаш бўйича қидирув ишларини амалга 
ошириш; 

маъмурий ҳуқуқбузарликлар ҳақидаги ишларни қонунчиликда 
белгиланган тартибда кўриб чиқиш, шунингдек, ҳуқуқбузарликлар-
нинг содир этилиши сабаб ва шароитларини бартараф этиш ҳақида 
мансабдор шахсларга тақдимномалар киритиш; 

---

250 

автомототранспорт воситаларини техник кўрикдан ўтказиш 
ҳамда йўллар, темир йўл кесишмаларининг махсус ва мавсумий 
кўрикларини ўтказиш; 

корхоналар, идоралар, уюшма ва ташкилотларда транспорт 
воситаларининг техник ҳолатини яхшилаш, ҳайдовчилар интизомини 
мустаҳкамлашга қаратилган профилактик чора-тадбирларни амалга 
ошириш, улардаги ҳаракат хавфсизлиги хизматларининг иш самараси-
ни ошириш чора-тадбирларининг олиб борилишини назорат қилиш; 

ички ишлар органларининг бошқа тизимлари, давлат органлари, 
фуқаролик жамияти институтлари билан йўл ҳаракати хавфсизлигини 
таъминлаш ишларини амалга оширишда ҳамкорлик қилиш, улар 
билан ахборот ва маълумотлар алмашиш;

ҳаракат хавфсизлигини таъминлаш масалалари бўйича фуқаро-
ларнинг ҳуқуқий маданиятини ошириш мақсадида корхона, идора ва 
ташкилотлар, маҳаллаларда, таълим ва бошқа муассасаларда суҳбат 
ва учрашувлар ўтказиш, аҳоли билан очиқ мулоқотларни олиб бориш; 

йўл ҳаракати қоидаларини ҳайдовчилар, пиёдалар айниқса, воя-
га етмаган болалар томонидан бузилишининг олдини олишга қара-
тилган профилактик ва тарғибот ишларини жамоатчилик вакилларини 
жалб этган ҳолда ташкил этиш, олиб борилаётган тадбирларни омма-
вий ахборот воситаларида ёритиб бориш.